Fas'ta Amaziglerin dil haklarını genişletme mücadelesi

Fas'ta Amaziglerin dil haklarını genişletme mücadelesi

Fas'ta, 8 yıl önce Amazig ikinci resmi dil kabul edilmesine rağmen dilin eğitim başta olmak üzere kamusal alanda geniş şekilde kullanılamaması tartışılmaya devam ediyor - Dilin geniş şekilde kullanılması için hükümetin desteğiyle Eylül 2016'da hazırlanan

RABAT (AA) - Fas'ta koalisyon hükümetini oluşturan partilerin, Arapçanın yanı sıra ülkenin ikinci resmi dili Amazigin (Berberice) banknotlarda kullanmasına ilişkin muhalefetin önerisini reddetmesi dilin statüsüne ilişkin tartışmaları yeniden gündeme getirdi.

Fas Anayasası'nda 2011'de yapılan düzenleme ile Amazig resmi dil olarak kabul edildi ancak kararın üzerinden 8 yıl geçmesine rağmen dilin eğitim başta olmak üzere kamusal alanda kullanılmasını öngören düzenleme meclisten geçmedi.

Dilin geniş şekilde kullanılması için hükümetin desteğiyle Eylül 2016'da hazırlanan "Amazig Dili Entegrasyon Yasa Tasarısı" halen meclisten geçmeyi bekliyor.

Hükümet konuya ilişkin düzenleyici kanunun değişmesi gerektiğini ifade ederken, söz konusu yasa tasarısının iki buçuk yıldır mecliste bekletilmesi nedeniyle tepkiler artıyor.

Fas Amazig Federasyonu Başkanı Süleyman Sıdki, AA muhabirine yaptığı açıklamada "Tasarının yasalaşması için siyasilerin samimi irade göstermesi gerekiyor." diyerek, siyasetçilerden Amazig dilinin kullanım alanlarının genişletilmesi için destek beklediklerini ifade etti.

Sıdki, merkez bankası kanununda yapılacak değişiklikle banknotlarda Amazig dilinin kullanılmasını öngören taslağın 2016'dan bu yana bekletildiğini hatırlatarak, banknotlarda Amazige yer verilmemesi kararını eleştirerek, anayasada buna karşı bir hükmün bulunmasının mantıksız olduğunu söyledi.

Sıdki, 2011 yılında yapılan birçok düzenlemeye rağmen Amazig dilinin kullanım alanlarının genişletilmesine ilişkin düzenleyici yasa hakkında bir gelişme olmadığını belirterek, ülkedeki herkesi yasalaşma sürecine destek vermeye çağırdı.

Amazigin geliştirilmesinin ve yaygınlaştırılmasının önemine değinen Sıdki, "Amazig olmaktan çekiniyoruz." diyerek, ülkesindeki sivil toplum kuruluşlarının daha aktif hareket etmesi gerektiğini vurguladı.

- Amazig dili devlet kurumlarında kullanılmalı

Sıdki, Amazig dilinin itibarının yeniden sağlanması gerektiğini belirterek, bunun yolunun yasal zemin sağlanarak, akademik açıdan araştırılması ve geliştirilmesinden geçtiğini ifade etti.

Aynı zamanda söz konusu dilin devlet kurumlarında kullanılmasının sağlanması gerektiğine dikkati çeken Sıdki, bu konuda gerekli adımların atılmasını istedi.

- Fas Amazig dilini ve kültürünü yaşatmada öncü

Fas Hükümet Sözcüsü Mustafa el-Halfi ise Amazig alfabesinin kullanılabilmesi için 22'nci maddenin düzenlenmesinin ardından yeni bir yasaya ihtiyaç duymaksızın Amazige banknotlarda yer verilebileceğini söyledi.

Halfi, Amazig ve kültürünün yaşatılması noktasında Fas'ın bölgede öncü olduğunu belirterek, ülkesinin Amazigi Arapçanın yanında resmi dil olarak kabul eden ilk ülke olduğunu ifade etti.

Amazigin kullanım alanlarının genişletilmesine yönelik tasarıyı değerlendiren Halfi, "Tasarı yasalaşmazsa bu yalnızca meclis değil, herkes için bir kayıp olur." dedi.

Düzenleyici kanunun normal kanunların üzerinde olduğunu dile getiren Halfi, bu sebepten Amazigin kullanımı konusundaki yasal düzenlemelerin yapılabilmesi için öncelikle düzenleyici kanunun çıkarılması gerektiğine işaret etti.

Hükümet Sözcüsü, Amazig diline resmi kurumlarda adaptasyonun 3 aşamada gerçekleşmesinin hedeflendiğini belirterek, hükümetin kısa dönemde 5 yıllık, orta vadede 10 yıllık ve uzun vadede 15 yılda bu konuda gerekli adımları atma planı olduğunu bildirdi.


Kaynak:Haber Kaynağı

Etiketler :