BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) - MUSTAFA KELEŞ - BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Türkiye'nin 3 milyondan fazla Suriyeliyi çok cömert şekilde misafir ettiğini belirterek, "Türkiye ile birlikte Suriyeli sığınmacıları misafir eden diğer komşu ülkelerin çok büyük bir sorumluluğu üstlendikleri açık ve bu ülkeler uluslararası toplumun daha fazla desteğini hak ediyorlar." dedi.

BM Genel Sekreteri Ban, İstanbul'da gerçekleştirilecek BM Dünya İnsani Zirvesi öncesi, AA muhabirinin zirve, sığınmacı krizi ve Ortadoğu'da yaşanan problemlere ilişkin sorularını yanıtladı.

Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi'nin "kimsenin arkada bırakılmaması" taahhüdünde bulunduğunu hatırlatan Ban, bunun hayata geçirilmesinin hem uluslararası toplum hem de BM için öncelik olduğunu belirterek, "İstanbul'da düzenlenecek Dünya İnsani Zirvesi hem siyasi olarak hem de milyonlarca insana yardım ulaştırılması için bir ivme sağlayacak." dedi.

Dünyanın silahlı çatışmalar ve doğal afetler nedeniyle çok kritik bir dönemden geçtiğini, en az 130 milyon kişinin günlük insani yardıma ihtiyaç duyduğunu, bunların 60 milyonunun ise yerlerinden edilen sığınmacılar olduğunu vurgulayan Ban, şunları söyledi:

"Türkiye 3 milyondan fazla Suriyeli sığınmacıyı çok cömert şekilde misafir ediyor. Günümüzde insani yardıma ihtiyacı olan insan sayısı BM'nin sürdüremeyeceği ve yönetemeyeceği biçimde katlanarak artıyor. Muhtaç durumdaki insanlara yardım sağlamak zorundayız ancak kaynaklar ve uluslararası toplumun bu soruna cevabı yetersiz. Siyasi liderlerin taahhütlerine ihtiyacımız var. Bu nedenle bu zirveyi gerçekleştiriyoruz. 170'ten fazla ülke katılacak. 60'tan fazlasını devlet ya da hükümet başkanları temsil edecek."

Türkiye, Ürdün ve Lübnan'daki mülteci kamplarını ziyaret ettiğini, milyonlarca insanın kendilerinin nedeni olmadıkları krizler yüzünden acı çektiğini anlatan Ban, "Bu sorunu Suriye'deki siyasi liderler yarattı." diye konuştu.

Bu kriz karşısında şefkat ve dayanışmanın ön plana çıkması gerektiğini ifade eden Ban, "Türkiye'nin 3 milyon sığınmacının barınması konusunda yaşadığı güçlükle ilgili AB ile Türkiye arasında bir anlaşma var. Bu anlaşmanın içtenlikle uygulanmasını dilerim. En önemlisi Suriye sorununa diyalog içinde politik çözüm bulunması. Uluslararası Suriye Destek Grubu ile yakın işbirliği yaparak bunu sağlamaya çalışıyoruz." dedi.

- "Türkiye insani krizlerle mücadelede bilgi, tecrübe ve geleneğe sahip"

Genel Sekreter Ban, zirveye 6 bin civarında kişinin katılacağını, hükümetler yanında özel sektör ve sivil toplum liderlerini de mücadeleye dahil ederek 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en ağır insani krizin çözümü için bir sinerji oluşturmak istediklerini söyledi.

Bu zirvenin alanında ilk olacağını vurgulayan Ban, zirvede öncelikle insani yardımların gerekli bölgelere acil ulaştırılmasını görüşeceklerini, ihtiyacın azaltılması konusunun da önemli bir başlık olacağını ifade etti.

Toplantının Türkiye'de gerçekleştirilmesi kararına da değinen Ban, "Türkiye'nin, Avrupa, Asya ve Ortadoğu'nun kalbinde stratejik bir konumu var. İstanbul'un elverişli konumu ve oldukça gelişmiş alt yapı imkanları da bu düzeyde bir etkinliğin yapılması için önemli avantajlar. Doğal afetler yaşayan ve 3 milyondan fazla sığınmacıyı misafir eden Türkiye, insani krizlere cevap verme konusunda tecrübe, bilgi ve geleneğe sahip." dedi.

- "Türkiye ve diğer ülkeler daha fazla yardımı hak ediyor"

Ban Ki-mun Türkiye, Ürdün ve Lübnan'ın Suriyeli sığınmacılar konusunda yaptığı fedakarlıklara da değinerek, "Türkiye ile birlikte Suriyeli sığınmacıları misafir eden diğer komşu ülkelerin çok büyük bir sorumluluğu üstlendikleri açık ve bu ülkeler uluslararası toplumun daha fazla desteğini hak ediyorlar. Bu beş yıllık çatışma sürecinde Suriyeliler, ailelerinin ihtiyaçlarını karşılama ve çocuklarını okutma ümitlerini kaybediyorlar. Küresel dayanışmaya ihtiyacımız var." diye konuştu.

Ülkelerin ortak insanlık değerleri adına bir araya gelmesini isteyen Ban, şöyle konuştu:

"Ülkeler daha fazla maddi bağış yaparak ve daha fazla Suriyeli sığınmacıyı ülkelerine kabul ederek sorunun çözümüne destek vermeliler. Tüm milletlere daha fazla sığınmacı kabul etme çağrısı yapıyorum. Düzgün şekilde yönetilirse mülteci kabul etmek herkes için kazançlı olur. Mülteciler eğitime ve kendi ayakları üzerinde durmaya daha fazla önem verir. Yaşlanan iş gücüne yeni yetenek ve dinamizm getirirler. Onları öcüleştirmek hem suç hem de olgusal olarak yanlıştır. Liderlere, yabancı düşmanlığı ve korku tüccarları ile mücadele etme, yanlışlarla da gerçek bilgilerle savaşmaları çağrısı yapıyorum."

- "Sivillere yönelik saldırılar mazur görülemez"

Genel Sekreter Ban, Suriye'deki iç savaş ve diplomatik çözüm çabalarına da değinerek, bu soruna çözüm bulmanın oldukça zor olduğunu kaydetti.

Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile soruna çözüm bulmaya çalıştıklarını anlatan Ban, "Suriye sorununa çözüm, BM Güvenlik Konseyi ve Uluslararası Suriye Destek Grubu'ndan yeterli destek gelirse başarılabilir. Diplomatik çözüm bulunacağına inanıyorum." dedi.

Ban, Suriye'de sivillere, hastane, okul ve pazar yerlerine düzenlenen saldırılara yönelik soru üzerine de "Bu saldırıları kınıyorum. Sivilleri hedef alan saldırılar uluslararası hukukun ihlalidir ve mazur görülemez. Bu suçları işleyenler hesap vermelidir." diye konuştu.

Suriye'de çatışan tüm tarafları, çatışmaların durması anlaşmasına bağlı kalmaya çağıran Ban, "Uluslararası Suriye Destek Grubu ve özellikle ABD ile Rusya'yı çatışmaların durması konusunda taraflara baskı yapmaya ve El Kudüs Hastanesi saldırısı ile benzerlerinin güvenilir şekilde soruşturulmasını temin etmeye çağırıyorum. Suriye'de taraflar sivil bölgeleri bombalamak yerine siyasi sürece odaklanmalılar." ifadelerini kullandı.

(Sürecek)

AA