WASHINGTON (AA) - HAKAN ÇOPUR - Ön seçim sürecinde rakiplerinin pes etmesiyle Cumhuriyetçilerin muhtemel başkan adayı olan ve hemen her konudaki söylemleriyle ABD içinde ve dışında tartışılan emlak milyarderi Donald Trump, ABD'de son 60 yıldır herhangi bir siyasi kariyeri olmadan başkan adaylığını elde eden ilk kişi olmak için temmuz ayındaki parti kurultayını bekliyor.

ABD’de 45. başkanın belirleneceği kasım ayındaki başkanlık seçiminde Cumhuriyetçilerin muhtemel adayı ünlü iş adamı Donald Trump, hemen her konuda kutuplaştırıcı söylemleriyle dikkat çekiyor.

Geçtiğimiz yıl haziran ayında aday adaylığını açıkladığı zaman başkanlık için çok az kişinin şans verdiği Trump, ön seçimler boyunca rakipleriyle girdiği "söz düelloları" ile hemen her gün Amerikan medyasında geniş yer buldu.

4 Mayıs'ta Cumhuriyetçi rakiplerinden Teksas Senatörü Ted Cruz ve Ohio Valisi John Kasich'in yarıştan çekilmesiyle rakipsiz kalan Trump, 26 Mayıs'ta Cumhuriyetçi Parti kurultayından başkan adayı çıkmak için gereken bin 237 delege sayısına ulaştı.

- Donald Trump kimdir?

1946 yılında New York’ta dünyaya gelen Trump, kendisi de zengin bir emlakçı olan babasının da teşvikiyle gençlik yıllarından itibaren emlak dünyasına merak saldı. 1968'de Pennsylvania Üniversitesi ekonomi bölümünden mezun olan Trump, babasının şirketinin kontrolünü 1971'de devraldı ve şirketin adını "Trump Organizasyon" olarak değiştirdi.

Şirketin merkezini Manhattan'a taşıyan ve emlak işlerini bu bölgede yoğunlaştıran Trump, New York'ta 1980 yılında açtığı Grand Hyatt oteliyle önce bu şehirde sonra da ülke genelinde adını duyurdu.

Emlak yatırımlarını genelde devletten aldığı teşviklerle yapan Trump, New York'un 1970 ve 80'lerdeki mimari yüzünün değişmesinde kayda değer bir rol oynadı. Şehirde başta Trump Tower olmak üzere çok sayıda gökdelenin sahibi olan Trump, ABD'de emlak dünyasının en önemli isimlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Emlak alanında elde ettiği zenginlik ve şöhreti ilerleyen yıllarda televizyon dünyasına da taşıyan Trump, 2004 yılında Amerikan NBC kanalında “Çırak” (The Apprentice) adlı programı yapmaya başladı ve bu sayede ününe ün kattı.

Daha önce iki evlilik yapan ve 2005 yılından beri Melania Trump ile evli olan Trump'ın bu evliliklerinden toplam 5 çocuğu vardır.

16 Haziran 2015’te Cumhuriyetçi Partiden başkan aday adaylığını resmen açıklayan Trump, Teksas Senatörü Ted Cruz, Florida Senatörü Marco Rubio ve eski Florida Valisi Jeb Bush gibi Cumhuriyetçi Partinin önemli isimleriyle çetin bir rekabete girdi.

“Amerika’yı yeniden büyük yapalım” mottosuyla yaptığı adaylık açıklamasından itibaren Trump’ın söylemleri gerek Cumhuriyetçi Parti içinde, gerek ülke genelinde ve gerekse uluslararası arenada çokça tartışılmaya başladı.

- Hangi konuda ne söylüyor?

Trump, hemen her konudaki söylemleriyle tartışma konusu olan ve Amerikan medyasının gündeminden düşmeyen bir isim. Özellikle Müslümanların ABD'ye girişinin yasaklanması ve ABD-Meksika sınırına duvar örülmesi önerileriyle tüm dünyada tartışılan Trump, dış politikadan uluslararası ticari anlaşmalara kadar birçok konudaki farklı açıklamalarıyla sıkça gündem oldu.

Geçtiğimiz yılın son aylarında önce Paris'te, sonra ABD'nin San Bernardino şehrinde meydana gelen terör saldırılarının ardından "Müslümanların ABD'ye girişinin engellenmesi" gerektiğini savunan Trump, bu önerisinin uzun süre arkasında durduktan sonra geçtiğimiz ay bunun sadece bir "öneri" olduğu açıklamasını yaptı.

ABD'de yaşayan 11 milyon civarındaki (yasal izni olmayan) göçmenin sınır dışı edilebileceğini dile getiren Trump, ABD-Meksika sınırına bir duvar örülmesi önerisiyle sadece ülkedeki tüm Hispanik kökenlilerden değil, farklı toplumsal kesimlerden büyük tepki aldı.

Dış politikada ABD'nin Suriye'ye fazla müdahil olmaması gerektiğini savunan ve daha önceki Irak işgali ile Libya müdahalesini eleştiren Trump, şubat ayında CBS kanalına verdiği mülakatta, "Diyelim ki Esed'i devirdiniz, peki yerine kim gelecek? Desteklediğimiz insanlar mı? Ondan sonra Libya gibi olacak." şeklinde konuşmuştu.

Kürtaj konusunda eyaletlerin kendi kararlarını vermesi gerektiğini belirten Trump, mevcut kanunlar çerçevesinde kürtajın yasallığının devam etmesi görüşünü savunuyor.

- Trump'ın seçim performansı

1 Şubat'ta Iowa'da başlayan ön seçim sürecinde Trump, 1 Mart'taki ilk "Süper Salı"da Cumhuriyetçilerin 11 eyalette gerçekleştirdiği ön seçimlerin 7'sini kazanarak rakiplerine güçlü bir mesaj verdi.

Cumhuriyetçilerdeki ilk kritik dönemeç, Florida ve Ohio gibi iki aday adayının kendi eyaletlerini de içeren 15 Mart ön seçimleri oldu. Florida Senatörü Marco Rubio kendi memleketinde kaybederken aynı gün yarıştan çekildiğini açıkladı.

19 Nisan'daki kritik New York ön seçimlerini ezici üstünlükle kazanan Trump, bir hafta sonra 26 Nisan'da 5 eyalette gerçekleştirilen ön seçimlerin tamamını kazanarak en iddialı aday adayı olduğunu herkese göstermiş oldu.

4 Mayıs'ta Cruz ve Kasich'in yarıştan çekilmesiyle rakipsiz kalan Trump, Cumhuriyetçi Parti kurultayından başkan adayı çıkmak için gereken bin 237 delege sayısına 26 Mayıs'ta ulaşarak adaylığının kesinleşmesi için temmuz ayında yapılacak parti kurultayını beklemeye başladı.

Tüm ön seçimleri tamamlanan Cumhuriyetçilerde Trump, toplamda bin 542 delegenin desteğini kazandı ve 36 eyalette rakiplerini geride bıraktı.

AA