İSTANBUL (AA) - Marsh & McLennan Şirketleri Türkiye Başkanı Tayfun Bayazit, sorunları aşmanın tek yolunun yenilik olduğunu belirterek, "Hükümetlerin özel sektöre Ar-Ge için ciddi destek vermesi lazım." dedi.

AA'nın Global İletişim Ortağı olduğu 23. Dünya Enerji Kongresi'nin ikinci gününde düzenlenen "Büyük Enerji Transferinin Finansmanı" paneli, İngiltere Enerji Konseyi Başkanı Joan MacNaughton'un moderatörlüğünde gerçekleştirildi.

Bayazit, panelde yaptığı konuşmada, üçlü enerji açmazı ve güvenlik konusunun mutlaka akılda tutulması gerektiğini belirterek, bu konuda çözümlerin ülkeden ülkeye değiştiğini söyledi.

Bunların bazı sektörlerin gelişmesi açısından önemli araçlar olduğunu aktaran Bayazit, "Teşvik programlarının da tutarlı olması, iyi yapılandırılması ve yatırımcının güvenini artırması lazım. 2008 krizi ne yazık ki birçok hükümeti vurdu. Enerji projelerinde teşvikleri kesmek durumunda kaldı. Yatırımcının güvenini ciddi ölçüde zedeledi. Daha az gelişmiş ülkelerde devletlerin verdiği teşvikleri bazı yönetilemeyen mali yükler yapabiliyor." diye konuştu.

Özel sektördeki yatırımcıların önemli olduğunu vurgulayan Bayazit, mutlaka enerji politikalarının net ve tahmin edilebilir olması, uzun vadeli yatırımlar için yasal çerçeve oluşturulması, kamu ve özel sektör ortaklıklarının da kalkınma ve inovasyonu teşvik etmesi gerektiğini söyledi.

Bayazit, sorunları aşmada yeniliklere ayak uydurmanın önemine değinerek, şöyle devam etti:

"Sorunları aşmanın tek yolu yenilik. Hükümetlerin özel sektöre Ar-Ge için ciddi destek vermesi lazım. Enerji politikaları çok fazla hedefi tutturmaya çalışabilir ancak enerji performansı uzun vadede her şeyi dikkate almalı. Enerji sektöründe ciddi yatırım yapmak, enerji hedeflerini tutturmak açısından çok önemli. Büyük altyapı yatırımları yatırımcılar için çok cazip oluyor. Bu yatırımcılar, yatırımcılarını uzun vadeli trendlere bakarak değerlendiriyor. 3 trilyon dolardan fazla bir miktar son 3 yılda sadece bu alana aktarıldı ve bu trendin ne kadar hızlı gelişebileceğini görüyoruz."

- "Her yıl enerji sektörüne 5 milyar dolar kredi veriyoruz"

Asya Kalkınma Bankası Teknik Danışmanı Yongping Zhai de Asya'da 600 milyon insanın hala elektriğe erişemediğini dile getirdi.

Enerjideki dönüşümün hep beraber nasıl gerçekleştirilebileceği konusunun önemine işaret eden Zhai, "Bu bizim için en büyük sorun. Erişimi gerçekleştirebileceksek bunu maliyet etkin ekonomik çözümlerle yapacağız. Aksi takdirde düşük gelir kesimin bunu karşılaması mümkün değil." diye konuştu.

Zhai, Asya ülkelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarının çok pahalı seyrettiğini belirterek, hem düşük gelirli kesime ekonomik enerji kaynakları sunmak hem de iklim değişikliği konusunda dönüşümü yakalamak zorunda olduklarını aktardı.

Piyasaya giren yeni imkanları yakından takip ederek maliyet değerlendirmelerinde bulunduklarını belirten Zhai, "İnovasyonla sadece teknoloji değil, yeni iş modellerini de kastetmek lazım. Birçok şeyi yeniden öğreneceğiz. Geleneksel kredilendirme veya satın almada geleneksel yöntemler dışında, şirketlere kredilendirme için hedefler koyacağız. Aksi takdirde kredi kullandırılmayacak." açıklaması yaptı.

Asya'da her yıl enerji sektörüne 5 milyar dolar kredi verdiklerine işaret eden Zhai, bunun yarısının temiz enerji finansmanına ayrıldığını söyledi.

Avrupa Yatırım Bankası İklim Finansmanı Başkanı Christopher Knowles ise ekolojik riskin bir bedeli olduğunu belirterek, mali yatırımcıların yanlış karar alınca bunun bedelini ödediğini söyledi.

Para kaybetmenin bir yatırımcı için en kötü şey olduğunu vurgulayan Knowles, "Milenyum Kalkınma Hedefleri, güven yaratmak açısından çok önemli hale geliyor. İklim konusu başkan ve başkan yardımcılarının gündemine daha fazla geliyor." diye konuştu

- Dubai'de temiz enerji politikası

Dubai Elektrik ve Su Otoritesi Genel Müdürü Said Muhammed Al Tayer de BAE'nin çok ciddi bir temiz enerji politikası belirlediğini söyledi.

Ayrıca bireyleri de evlerinde ticari binalarda gerekli uygulamaları yapmaları için teşvik ettiklerine değinen Al Tayer, bu yeşil fonun ayrıca bireylere, geliştiricilere ve şirketlere destek olacağını dile getirdi.

2020 yılında yenilenebilirde ilk etapta yüzde 1 gibi bir hedef koyduklarını aktaran Al Tayer, "Hedeflerimizde yenilenebilirin payı yüzde 75'lere kadar çıktı. Bunun sayesinde yenilenebilire ağırlık verdikçe, emisyonlarda yüzde 16'dan fazla azaltım sağlamış olacağız." dedi.

Fas Çevre Bakanı Hakima El Haite ise enerjideki dönüşümü nasıl finanse ettiklerini anlatarak, enerji sektörünün kendi kendini çok güzel finanse edebilir bir sektör olduğunu farkettiklerini belirtti.

2008 yılından bu yana politikalarını buna göre düzenlediklerini ve yeni stratejiler geliştirdiklerini aktaran Haite, özel sektöre 20 yıllık sözleşmeler sağladıklarını ve böylece herşey berrak olduğu için finansman açısından sıkıntı çıkmadığını vurguladı.

AA