Aydınlar Ocağı’nın bu haftaki  Salı Sohbetleri’nde, “70’inci Vefat Yıldönümünde Kâzım Karabekir Paşa”nın askerî, siyasî ve eğitimci yönü dile geldi.

NEÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuri Köstüklü, sözlerine Aydınlar Ocağı’nın Konya’da bir okul olduğunu belirterek eğitimimize, kültürümüze, tarihimize çok büyük katkılar yaptığını ifade ederek başladı. 1983 yılında Karabekir Paşa üzerine yüksek lisans çalışmasını yaparken Kâzım Karabekir Paşa’nın ailesini, kızlarını ve damatlarını tanıma şerefine nail olduğunu, müzeyi ve yayınlanmamış pek çok dokümanını yakından takip etme imkânı bulduğunu kaydeden Prof. Dr. Nuri Köstüklü, sohbetinde daha çok Karabekir Paşa’nın bilinmeyen yönleri üzerinde durdu.

İl Halk Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen sohbette Prof. Köstüklü, Kâzım Karabekir Paşa’nın 1882’de İstanbul’da Küçükmustafapaşa’da dünyaya geldi. Ailesinin kökeninin şimdiki Kazım Karabekir İlçesi’nden olduğunu ve babasının gönüllü olarak Kırım harbine katılan Mehmet Emin Paşa olduğunu ve 1893’de Mekke Valisi iken koleradan vefat ettiğini söyledi. Karabekir Paşa’nın 1896 yılında İstanbul Fatih Askeri Rüştiyesi'ni 1899'da Kuleli Askeri İdadisi'ni ve 1905'te Erkan-ı Harbiye Mektebi'ni bitirerek "yüzbaşı" rütbesiyle orduya katıldığını kaydeden Köstüklü, “1916 senesinde Kutü'l-Amare'yi kuşatan 18. Kolordu komutanlığına getirilen Karabekir Paşa, 1918 yılında Erzincan, Sarıkamış, Kars, Erzurum ve Gümrü bölgelerini Ermeni ile Rus kuvvetlerinden geri aldı. Mondros Ateşkes Anlaşması sırasında Milli Mücadele'ye katıldı. İstiklâl Savaşı'nda da Doğu cephesi komutanlığı yaptı. 15 Kasım 1920 tarihinde de Ermeni ordusunu büyük bir bozguna uğrattı. 1923'te de İstanbul milletvekili seçilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi. Öte yandan 17 Kasım 1924'te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın da başkanlığını yaptı. 1946 yılında da TBMM başkanlığına seçildi. Karabekir Paşa, 26 Ocak 1948 tarihinde Ankara'da hayatını kaybetti. Cenazesi Devlet Mezarlığı'nda toprağa verildi.” dedi.

TARİH KİTAPLARINA DÜŞMANIN ADI KONMALI

Millî Mücadele kahramanları arasında müstesna bir yere sahip olan Kâzım Karabekir Paşa’nın, 1878’den itibaren 40 sene Rus işgalinde kalan Kars’ı 25 Nisan 1918’de kurtardığını belirten Köstüklü, “Tarih eğitimi açısından söylüyorum. Rus işgali diye özellikle söyledim. Ama bugün ders kitaplarımızda “düşman işgali kurtarılışı” diye bahseder. İşte İzmir’in düşman işgalinden kurtarılışının falanca yılı, Antep’in düşman işgalinden kurtarılışının falanca yılı… Bu metot yanlıştır. Düşmanın adının konması lâzım. İzmir’in Yunan işgalinden, Kars’ın Rus işgalinden, Antep’in Fransız işgalinden adının konması lâzım. Tarih eğitimi açısından bu çok çok önemlidir. Ama ders kitaplarımızda tarih şuuru bakımından büyük bir eksiklik veya yanlışlık vardır. Karabekir Paşa da İstiklâl Harbi ve diğer hatıratlarında düşmanın adını koyar. Tarih eğitimi açısından Karabekir’in metodolojisi de önemli” dedi.

DOĞU’DA ALTI BİN YETİM ÇOCUĞUN BABASI OLDU

Sohbetin diğer bölümlerinde Karabekir Paşa’nın eğitimcilik yönü üzerinde duran Köstüklü, “Kâzım Karabekir bir devlet adamı olduğu kadar eğitimci ve sanat yönü de olan bir insan” dedikten sonra güftesi ve bestesi Kazım Karabekir Paşa’ya ait Türk Yılmaz Marşı ile İstiklâl Marşı’nı taş plaktan, Konya’da ilk defa katılımcılara dinlettirdi.

Doğuda Ermenilere karşı büyük mücadele veren Karabekir Paşa’nın, savaş ve Ermeni terörü sonucu sosyal bir facia olarak 6.000 civarında yetim ve bakıma muhtaç Türk çocuğunun dramıyla ilgilenerek “İşte Karabekir Paşa, bir komutan olarak elinde kılıç Doğu’da askerî harekâtı yönetirken, bir elinde de kalem Yetimlerin babası oldu, halkın eğitim ve kültür seviyesini yükseltmenin gayreti içinde olageldi” dedi. 

Bütün şehitlerimizi rahmetle, şükranla ve dua ile andığını belirten Prof. Dr. Nuri Köstüklü, sohbetini şu sözlerle tamamladı: “İçinde bulunduğumuz şu günlerde; Anadolu vatan coğrafyasında Türk Devletinin bekası, etrafımızdaki terör odaklarının def’i, huzur ve barışın tesisi için Suriye’de kahramanca mücadele eden ordumuza Yüce Yaradan’dan muvaffakiyetler diliyorum. Allah Yüce Türk milletinin yâr ve yardımcısı olsun.” 

Prof. Dr. Nuri Köstüklü’ye kitap hediyesini Konya Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Dr. Mustafa Güçlü ve 19. Dönem Konya Milletvekili Musa Erarıcı, birlikte takdim ettiler. Sohbet sonunda katılımcılara helva dağıtıldı ve Kâzım Karabekir Paşa’nın hayatının anlatıldığı “İki Damla Gözyaşı” adlı şiiri armağan edildi. Ferit Hepokur-Memleket