ANKARA (AA) - ECENUR ÇOLAK - Türkiye, küresel ve bölgesel oluşumlarda aktif rol alma politikası kapsamında 2017'de Meksika-Endonezya-Güney Kore-Türkiye-Avustralya (MIKTA) oluşumunun dönem başkanlığını devralmaya hazırlanıyor.

Türkiye, bir yıl sürecek dönem başkanlığında terörizmle mücadele, göç ve mülteciler ile ticari ve ekonomik iş birliği konularına odaklanarak küresel meselelerdeki perspektifini uluslararası gündeme etkin bir şekilde taşıyacak.

Diplomatik kaynaklardan derlenen bilgiye göre, Türkiye, 1 Ocak 2017'den itibaren bir yıl süreyle MIKTA dönem başkanlığını üstlenecek. Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye ve Avustralya arasında gayriresmi bir istişare ve eş güdüm platformu olarak 25 Eylül 2013'te dışişleri bakanları tarafından hayata geçirilen MIKTA platformu, G-20 üyesi ve demokratik çoğulcu sisteme sahip açık ekonomiler olan beş ülkeden oluşuyor.

Bölgelerinde etkin birer aktör olan MIKTA üyeleri, bölgesel ve küresel barış ile istikrara önemli katkılarda bulunarak, uluslararası sorunlar karşısında yapıcı yaklaşımlar izliyor.

Türkiye'nin 2017'de MIKTA dönem başkanlığını üstlenecek olması, küresel ve bölgesel düzeyde tüm uluslararası oluşumlarda aktif bir rol oynadığının somut bir göstergesi olarak görülüyor.

Türkiye, dönem başkanlığı sırasında öncelik verdiği konular ile küresel meselelere ilişkin perspektifini MIKTA kanalıyla uluslararası gündeme taşıyacak. Türkiye'nin dönem başkanlığı, aynı zamanda diğer üye ülkeler Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Avustralya ile ikili ilişkilerin derinleştirilmesine de katkı sağlayabilecek.

Türkiye'nin, dönem başkanlığı sırasında MIKTA dışişleri bakanları ve parlamento başkanları toplantılarına ev sahipliği yapması öngörülüyor. Toplantılara Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve TBMM Başkanı İsmail Kahraman başkanlık edecek.

MIKTA ülkelerinin temsilcileri, enerji, terörizmle mücadele ve güvenlik, ticari ve ekonomik iş birliği, iyi yönetişim ve demokrasi, sürdürülebilir kalkınma, cinsiyet eşitliği ve barışı koruma operasyonları olarak sıralanan yedi temel konuda zaman zaman bir araya gelerek çeşitli uluslararası platformlarda ortak hareket edebiliyor.

Türkiye, dönem başkanlığında MIKTA’nın belirlediği yedi temel konuda iş birliğinin derinleştirilmesi ve çeşitlendirilmesine çalışacak. Özellikle terörizmle mücadele, göç ve mülteciler ile ticari ve ekonomik iş birliği konularına odaklanılması planlanıyor.

MIKTA üyesi ülkelerin Ankara büyükelçileri, AA muhabirine Türkiye'nin dönem başkanlığıyla ilgili beklentileri değerlendirdi.

- Avustralya

MIKTA'nın 2016'daki dönem başkanı Avustralya'nın Ankara Büyükelçisi James Larsen, örgüt üyelerinin uluslararası toplumun çeşitliliğini yansıttığını ifade etti. Üye ülkelerin coğrafi, kültürel, dini, tarihi ve kalkınma düzeyleri bakımından farklı birikimlere sahip olduğunu hatırlatan Larsen, ancak ortak çıkarların bu farklılıklara üstün geldiğini vurguladı.

Larsen, üye ülkelerin diplomasiye taze bir bakış açısı getirip MIKTA'yı uluslararası toplumun fikir ve hareketlerini herkese yarar sağlayacak şekilde biçimlendirecek yenilikçi ve etkili bir ses haline getirmeye kendini adadıklarını kaydetti.

Kasım ayında Avustralya'nın Sydney kentinde yapılan 8. Dışişleri Bakanları toplantısının ardından yayımlanan ortak bildiride MIKTA'nın Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişimine karşı Türkiye ile dayanışma içinde olduğunun belirtildiği ve Türkiye'nin FETÖ'yü terör örgütü olarak tanımladığının bilindiği ifadesinin yer aldığı anımsatılarak Avustralya'da FETÖ'ye bağlı kuruluşların akıbeti sorulduğunda Larsen, Avustralya'nın Türkiye ile hukuki yaptırımlar konusundaki iş birliğine son derece önem verdiğini söyledi.

Larsen, "Türk hükümetindeki ortaklarımız, Avustralya'da veya uluslararası alanda herhangi bir suç işlendiğine dair bir bilgi sağlarlarsa Avustralyalı yetkililer bunu yanıtlamak için her türlü çabayı göstereceklerdir." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin MIKTA üyelerinden sadece Güney Kore ile Serbest Ticaret Anlaşması'nın bulunduğu ve yalnızca Endonezya ile müzakerelerin devam ettiği hatırlatılarak, organizasyon içindeki iş birliği artırmak adına Avustralya'nın herhangi bir çalışması olup olmadığı sorulduğunda Larsen, Avustralya'nın MIKTA'nın ticaret ve yatırım gündeminden memnuniyet duyduğunu söyledi.

MIKTA üyelerinin adil hareket alanının küresel büyüme için esas olduğu konusunda hemfikir olduğunu aktaran Larsen, MIKTA'nın bu konuda ticaret alanındaki iş birliği için fırsatları araştırmak da dahil olmak üzere üzerine düşeni yapacağını belirtti. Larsen, Avustralya'nın MIKTA üyeleri için uygun Serbest Ticaret fırsatlarının göz önünde bulundurulmasını teşvik edeceğini dile getirdi.

8. MIKTA Dışişleri Bakanları Toplantısında üye ülkelerin terörle mücadele, terör ve şiddet içeren aşırılığın önlenmesi konularındaki ortak kararlılığı tekrar teyit ettiğini kaydeden Larsen, şu ifadeleri kullandı:

"MIKTA ülkeleri, sınır tanımayan, hiçbir inanca ve insan haklarına saygı duymayan bu belaya birlikte karşı duruyor. Biz, uluslararası barış ve güvenliğe böylesi bir tehdide uluslararası hukuk, insan hakları ve hukukun üstünlüğünü savunarak karşılık vermeye kendimizi adadık. Terörizm ve şiddet içeren aşırıcılığa olanak sağlayan koşulları iyi yönetişimi, inançlar arası saygı ve hoşgörüyü, kadın ve gençlerin güçlendirilmesini destekleyerek çözmeye çalışmaya devam edeceğiz."

Dayanışma ve küresel sorumluluğun bir göstergesi olarak nitelediği Birleşmiş Milletler'in (BM) barışı koruma operasyonlarının altını çizen Larsen, MIKTA ülkelerinin bu operasyonların kapasitesini geliştirmek için çabalamaya devam edeceğini söyledi. Larsen, Türkiye'nin MIKTA Dönem Başkanlığını üstlenmesine ilişkin, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Avustralya, MIKTA Dönem Başkanı olarak bizim dönemimiz olan 2016 yılında MIKTA ülkelerinin hayata geçirdikleriyle gurur duyuyor. 2017 ve Türkiye'nin dönem başkanlığını dört gözle bekliyoruz. Bütün MIKTA üyeleri gibi Avustralya da Türkiye 2017'de MIKTA dönem başkanlığını üstlendiğinde yakın iş birliği bekliyor. Gündemimizi daha fazla geliştireceğiz ki MIKTA küresel yönetişim ve kurallara dayalı bir küresel düzeni savunmak için tam potansiyeline kavuşabilsin. Avustralya'nın kilit ortaklarından biri olan Türkiye, ikili ve çok taraflı iş birliği alanlarının geliştirilmesine çok büyük katkıda bulundu."

- Meksika

Meksika'nın Ankara Büyükelçisi Martha Elena Federica Barcena Coqui ise, "yenilikçi ortaklık" şeklinde nitelediği MIKTA'nın uluslararası dikkatleri üzerine çektiğini ve üye ülkelerin sesini dünyada yükselttiğini dile getirdi.

MIKTA üyesi Meksika, Endonezya, Kore, Türkiye ve Avustralya'nın "orta güç" gibi adlandırılsa da bu ülkelerin gelecek nesilleri belirleyecek zorluklarla mücadelede azimli bir rol üstlendiğine dikkati çeken Coqui, son MIKTA Dışişleri Bakanları toplantısında da üye ülkeler arasındaki ticareti geliştirme iş birliği, diplomatik eğitim programları, öğrenci değişimleri gibi konulardaki girişimlerin gündeme geldiğini anlattı.

Coqui, Türkiye ile Meksika'nın dünyanın en iyi 20 ekonomisi içinde yer aldığını vurgulayarak iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin sürdüğünü belirtti.

MIKTA'nın küresel yönetişime katkılarına da değinen Coqui, MIKTA'nın uluslararası meselelerle ilgili karar alma süreçlerine katılım konusundaki isteğinin altını çizdi.

Coqui, "MIKTA ülkelerinin kararlı bakış açısı, hem küresel yönetişimi geliştirecek hem de uluslararası sistemin zamanımızın yeni gerçeklerini yansıtacak şekilde daha adil bir hale gelmesini sağlayacak bir potansiyele sahip." ifadelerini kullandı. Coqui, konuşmasına şöyle devam etti:

"Ülkelerimiz G-20 içerisinde yer aldıkları için, IMF gibi mali kurumların veya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin reformu gibi konularda küresel karar alma sürecinin daha kapsayıcı hale getirilmesi önemli. Somut bir örnek vermek gerekirse 2015 Sonrası Kalkınma Gündemi müzakereleri kapsamında ülkelerimiz yeni bir küresel kalkınma yaklaşımının oluşumuna aktif bir şekilde katıldı. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri bize daha sürdürülebilir bir dünyanın inşasında liderlik yapma fırsatı verecek."

Coqui, Türkiye'nin MIKTA Dönem Başkanlığını üstlenmesiyle ilgili, "Avustralya ile 2016'da olduğu gibi, 2017'de daha da ileri iş birliğini dört gözle bekliyoruz, Türkiye MIKTA Dönem Başkanlığını üstlendiğinde. Tarihi, büyüklüğü ve stratejik konumu, Türkiye'nin bizim de aktif ve yapıcı bir biçimde desteklemeye hazır olduğumuz gelecek dönem başkanlığına özel bir ilgi sağlıyor." şeklinde konuştu.

- Güney Kore

Güney Kore'nin Ankara Büyükelçisi Cho Yun-soo da mülteciler, iklim değişikliği, enerji, ticaret ve yatırım gibi konuları ele alan çok önemli bir mekanizma olarak nitelediği MIKTA'nın kıtalar arası bir köprü görevi gördüğünü belirtti.

MIKTA'nın kurulduğu 2013 yılından bu yana 5 üye ülkenin 8 kez toplandığını dile getiren Cho, "Bundan böyle daha da çok gelişme göstermemiz gerekiyor. Gelecek yıl Türkiye, MIKTA dönem başkanlığını üstlenecek. 5 üye ülke de toplantılar ve görüşülecek işler konusunda daha fazla gelişme bekliyor." şeklinde konuştu.

AA