El-Muazzama Tren İstasyonunda Bir Şâir

Canlıların hayatında olduğu gibi toplumların da ‘eceli’ vardır. Kur’an’da ‘her toplum için bir ecel vardır” buyrulur. (Yunus 10/49). En uzun süren imparatorluklar arasında yer alan Osmanlı da bu eceli yaşamıştır. Elbette yıkılış sebepleri değişik açılardan tartışılabilir. Makalemizin konusu bu değil.

Yıl, 1915..

 Bu tarihten yaklaşık bir buçuk sene önce Balkanları kaybetmişiz. Koskoca imparatorluk, Yemen’den Balkanlara, Irak’tan Galiçya’ya kaynıyor. Büyük güçler Osmanlı’yı parçalama sevdasına düşmüşler. Bu amaçla yedi düvele mensup ordular Çanakkale önlerine gelmiş, demirden zırhlarını bir duvar gibi örmüş, modern silahlarıyla ateş kusuyorlar. Çanakkale’de Müslüman-Türk’ün ateşle imtihanı sürüyor. Türk ordusu Allah’a olan imanıyla akılalmaz derecede direniş gösteriyor.

Bir tarafta şâir-i meçhûlün, “giden gelmiyor, acep ne iştir” dediği Yemen’de Zeydi imamların vur-kaç taktiklerine karşı,  Anadolu evlâtları direniyor. Çünkü Anadolu’nun güvenliği Yemen’den başlar. Yemen dramı, ayrı bir sayfa tarihimizde.

Hicaz..

Osmanlı’nın 1514’den 1918’e kadar,  414 yıl yönettiği bir coğrafyanın adı. Yıllarca İstanbul’da beslenen Şerif Hüseyin-İngilizlerle işbirliği halinde. Bazı Arap kabileleri para, makam karşılığında kışkırtılarak Osmanlı yönetimine karşı isyanlar ateşlenmek üzere. İşte böyle bir atmosfer içerisinde  şâir Mehmet Âkif Ersoy başkanlığında bir heyet Hicaz’a,  Necid ve Yemen’e kadar gidecekleri uzun bir yolculuğa çıkıyorlar. Amaç, bölge insanlarına güven vermek, emperyalizmin oyununa gelmemeleri konusunda onları uyarmak. Bu bölgede olup bitenleri payitahta rapor etmek vb.  gibi özel görevler.

Sultan II. Abdülhamid Han İstanbul’dan Medine’ye kadar raylar döşeterek demiryolu yapmış. Yemen’e kadar uzatmak istiyor, ama başarılı olunamıyor. Demiryolu ağı, Şam, Bağdat,  Medine üçgeninde uzayıp gidiyor. Mehmet Âkif ve arkadaşları İstanbul’dan Medine’ye  giden trene biniyorlar. Şam-ı Şerîf’i geçip Tihame çölünde bulunan  el-Muazzam’a  tren istasyonunda duruyorlar. Burası, M. Âkif’in ‘Necid Çöllerinden Medine’ye’ şiirinde “üç ay Tehâme’ deyip çiğnedim beyâbânı” dediği yakıcı çöl ortası..

18. Mart.1915.

el-Muazzama tren istasyonu. Dışarıda kavurucu sıcakla birlikte kum fırtınası var.  el-Muazzama, Medine tren istasyonundan bir önceki  istasyondur. Tren mola verir. Bu istasyonda  inen Mehmet Âkif ve arkadaşları sadece İstanbul, Şam ve Medine ile görüşme imkanı olan telefon kulübesine koşarlar.  Akılları fikirleri Çanakkale savaşında. Epey bir uğraşıdan sonra İstanbul’la bağlantı kurulur. Karşıda Enver Paşa’nın gür sesi: “Müjde! Müjde! Kahraman Mehmetçiklerimiz Çanakkale’nin geçilmez olduğunu yedi düvele gösterdi.” Başta Mehmet Âkif ve arkadaşları büyük bir sevinç çığlıklarına karışmış, tekbir ve gözyaşlarıyla kızgın kumların üzerinde şükür secdesine kapanırlar.  Çoktan beri, zafer kavramına hasret kalmıştı Anadolu insanı. Çanakkale zaferi, Kurtuluş savaşımızın bir mukaddimesiydi. Küffâr, Çanakkale’yi  geçemediğine göre, Anadolu hiç geçilemezdi. Hiç kimse durduramazdı artık Türk milletini. Çünkü o Çanakkale’de henüz bıyığı bile çıkmamış, onbeşliler, liseliler, tıbbiyeliler, harbiyeliler ve muallimler cihad ederek şehadet şerbetini içmişti. Büyük bir entelektüel kitleydi bunlar. Osmanlı hinterlandına bağlı bölgelerden mücahitler vardı bu şehitler arasında. Kafkaslar’dan, Balkanlar’dan, Anadolu’dan, Afrika’dan, Hint’ten vb.

el-Muazzama tren istasyonu dile gelse de bir konuşsa, nelere şâhit olmuştu Ya Rabbi! Medine sevdalıları buraya geldiğinde Peygamber kokusunu duyar duymaz heyecana kapılırdı. İstanbul Haydarpaşa’dan kalkan tren,  Hicaz ahâlisine karşılıksız dağıtılmak üzere katar katar yiyecek, giyecek gibi ihtiyaç maddeleri taşırdı Medine’ye, sevk edilmek için Mekke’ye.. Osmanlı’nın yiğit evlatları, Medine tren istasyonunun bulunduğu Anbariye’de-ki bugün mahallenin adıdır-  depolanan  şeker, un çuvallarını sırtlandıkları gibi kapı kapı ihtiyaç sahiplerine dağıtırdı. Peygamberimizin soyundandır diye Mehmetçik, ahâliyi işçi ve hizmetli olarak asla kullanmamıştır. Gerçekten Hâdimu’l-Harameyn olmuştur Türk milleti yüzyıllar boyunca. Medine’de evinde Osmanlı âşığı allâme Muhammed Avvâme’yi ziyaret ettiğimizde, İslam âleminin başına gelen felâketler, Osmanlıya yaptıkları ihanetlerden dolayıdır, diyor ve gözleri buğulanıyordu.

el-Muazzama tren istasyonu..

Mehmet Âkif, çok dolu, âdeta şiire hâmile. İstasyon binâsından biraz uzaklaşmış, bir kum tepeciğinin ardında ağlıyor ve önündeki çöl kumları yağmur yağmış gibi ıslak. Bir elinde kâğıt, bir elinde kalem. Yönünü Medine’ye Ravzâ-i Mutahhara’ya çevirmiş, Efendimize müjde verir gibi, göz yaşları içerisinde Çanakkale Destanı’nı yazmaya başlamıştı. O, aslında Boğaz Harbi  şiirinde, “sana âğûşunu açmış duruyor Peygamber” derken, manen Resûl-i Ekrem’i görür gibiydi. Evet, Çanakkale ya da Boğaz harbi şiiri İstanbul’da değil, Hicaz’da el-Muazzama tren istasyonunda yazılmıştı.

Şehâdet ve şehîtliğin ne anlama geldiğini genç nesillerimize kavratmak için gelin “Boğaz Harbi” şiirini bir defa daha okuyalım. Bugün bu şiiri okumaya ve muhtevasını kavramaya çok ihtiyacımız var. Çanakkale’de destanlar yazdıran kahramanlarımızın güç ve destek aldıkları maneviyat kaynağını bir kere daha hatırlayalım. O rûha, o irfâna ve o maneviyata yeniden şuurlu bir şekilde sahip çıkalım.

Rûhunuz şâd olsun ölümsüz şehîtler, Cennet kuşları.

Senin de rûhun şâd olsun nur sakallı Âkif’imiz. Dünya durdukça yaşayacağına imanımız tamdır.

Şehâdet bir çağrıdır, tüm nesillere ve çağlara!..