İSTANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporunda, nisan ayında gıda enflasyonunda belirgin bir artış kaydedildiği ve bu gelişmenin tüketici enflasyonundaki yükselişin ana belirleyicisi olduğu belirtildi.

TCMB, Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporunu yayımladı. Raporda, nisan ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1,31 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,58 puan yükselerek yüzde 11,87 olduğu anımsatıldı.

Bu dönemde, nisan ayı Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti’nde belirtildiği üzere, gıda enflasyonunda belirgin bir artış kaydedildiği ve bu gelişmenin tüketici enflasyonundaki yükselişin ana belirleyicisi olduğu aktarılan raporda, "Enerji fiyatları geçen ayın ardından bu dönemde de gerilemiş, hizmet enflasyonundaki yüksek seyir devam etmiştir. Temel mal enflasyonu giyim grubu öncülüğünde gerilerken giyim dışı gruplar üzerinde Türk lirasındaki birikimli değer kaybının gecikmeli etkileri sürmüştür. Bu doğrultuda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu yatay seyretmiş, ana eğilimi ise sınırlı bir düşüş göstermiştir." denildi.

Raporda, nisan ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1,31 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,58 puan yükselerek yüzde 11,87 olduğu kaydedilerek, bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranlarının ise nispeten yatay seyrederek sırasıyla yüzde 9,12 ve 9,42 olarak gerçekleştiği vurgulandı.

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda ve hizmet grubu katkılarının sırasıyla 0,64 ve 0,07 puan arttığı, enerji grubu katkısının ise 0,15 puan azaldığına işaret edilen raporda, temel mal ve alkol-tütün gruplarının katkısında ise önemli bir değişim olmadığı ifade edildi.

- "Enflasyonun ana eğilimi bir miktar düşüş kaydetti"

Raporda, mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde ana eğilimde sınırlı bir düşüş gözlendiği aktarılan raporda, bu dönemde hizmet ve temel mal gruplarında enflasyonun ana eğiliminin bir miktar düşüş kaydetmekle birlikte yüksek seviyesini koruduğu belirtildi.

Temel mal grubu ana eğilimindeki yavaşlamada giyim fiyatlarının öne çıktığı kaydedilen raporda, şu bilgilere yer verildi:

"Nisan ayında hizmet fiyatları yüzde 0,85 artmış, grup yıllık enflasyonu 0,23 puan yükselerek yüzde 8,87 olmuştur. Bu gelişmede ulaştırma ve lokanta otel grupları öne çıkmıştır. Ulaştırma grubunda, havayolu yolcu taşımacılığı ücretlerine bağlı olarak bir önceki aya kıyasla belirgin bir fiyat artışı gözlenmiştir. Lokanta otel grubunda fiyatlar gıda enflasyonundaki görünüme paralel olarak yemek hizmetleri öncülüğünde yükselmiştir. Öte yandan, kira grubunda yıllık enflasyon bir miktar gerilemiştir. Diğer hizmetler grubunda ise yüksek seyir korunmuş, özellikle bakım-onarım, paket tur ve sağlık hizmetleri üzerinde döviz kuru etkileri gözlenmeye devam etmiştir."

Raporda, temel mal grubu yıllık enflasyonunun nisan ayında 0,43 puan azalarak yüzde 10,02’ye gerilediği vurgulanarak, bu gelişmede giyim grubu etkili olurken giyim dışı gruplar üzerinde Türk lirasındaki birikimli değer kaybının gecikmeli etkilerinin sürdüğü dile getirildi.

Giyim grubunda tarihsel ortalamaların altında bir fiyat artışı gözlenmiş; bu gelişmede ağırlık yapısındaki değişim de etkili olduğuna işaret edilen raporda, "Diğer yandan, dayanıklı tüketim malı fiyatlarındaki artışta otomobil grubu öne çıkmıştır. Bu dönemde giyim ve dayanıklı tüketim dışı temel mallarda fiyatlar hızlı bir artış göstermiş, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 12,82 ile endeks tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Bu gelişmede kişisel bakım, konutun bakım-onarımı ve ev ile ilgili temizlik malzemelerindeki fiyat artışları belirleyici olmuştur." denildi.

- "İşlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen güçlü artış belirleyici oldu"

Raporda, enerji fiyatlarının nisan ayında yüzde 0,64 azaldığı dile getirilerek, bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarının sırasıyla yüzde 1,38 ve 4,18 gerilediği ifade edildi.

Diğer yandan, fiyatı belediyelerce belirlenen şebeke suyu fiyatlarındaki artış eğiliminin devam ettiği kaydedilen raporda, bu gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonunun 1,1 puan gerileyerek yüzde 11,09 olduğu anımsatıldı.

Raporda, nisan ayında, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 3,09 puan yükselerek yüzde 15,63’e ulaştığı belirtilerek, şu bilgilere yer verildi:

"Bu gelişmede, taze meyve-sebze grubundaki baz etkilerine ek olarak, bu dönemde işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen güçlü artış belirleyici olmuştur. Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı ve beyaz et ile pirinç fiyatlarında yüksek artışlar devam etmiş, grup yıllık enflasyonu yüzde 14,58’e ulaşmıştır. İşlenmiş gıda fiyatları yüzde 0,96 ile yüksek bir oranda artmaya devam etmiş, grup yıllık enflasyonu yüzde 7,80 olarak gerçekleşmiştir. Böylelikle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu kademeli yükselişini nisan ayında da sürdürmüştür."

- "Dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya ve ev aletleri kaynaklı yükseldi"

TCMB raporunda, yurt içi üretici fiyatlarının nisan ayında yüzde 0,76 arttığı, yıllık enflasyonun 0,28 puan yükselerek yüzde 16,37'ye ulaştığı dile getirilerek, bu gelişmede, döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarının gecikmeli etkilerinin belirleyici olduğu aktarıldı.

Yıllık enflasyonun, imalat sanayisinde yüzde 18,27’ye, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 13,82’ye ulaştığı belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:

"Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi ise yavaşlamıştır. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, nisan ayında tüm alt gruplarda fiyat artışları gözlenmiştir. Ara malı fiyatlarında demir-çelik ile kâğıt-mukavva ürünlerindeki fiyat gelişmeleri öne çıkmıştır. Dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya ve ev aletleri kaynaklı olarak, dayanıksız tüketim malları ise tütün, et ve çeşitli gıda ürünleri ile içeceklere bağlı olarak yükselmiştir. Bu dönemde sermaye mallarında gözlenen fiyat artışında ise metal yapı ürünleri öne çıkmıştır. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskılar bir önceki aya kıyasla bir miktar hafiflemekle birlikte güçlü seyrini sürdürmüştür."

AA