CENEVRE (AA) - Birleşmiş Milletler, Suriye rejiminin binlerce tutukluyu öldürmesini "imha" ve "insanlık ve savaş suçu" olarak tanımladı ve bu suçları işleyenlerin Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanması gerektiğini açıkladı.

BM Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Başkanı Paulo Pinheiro, Suriye'de gözaltında bulunan insanların ölümleri ve maruz kaldıkları sistematik şiddet hakkındaki raporuyla ilgili BM Cenevre Ofisi'nde düzenlenen basın toplantısında, "Suriye'de son dört buçuk yılda savaşan taraflarca, çoğunlukla da rejim tarafından gözaltına alınan binlerce tutuklu öldürüldü. Suriye rejimi insanlık ve savaş suçu işliyor" dedi.

Pinheiro, "Suriye'de insanlık ve savaş suçu işleyenlerin hesap verme zorunluluğu olmalı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanmalı" çağrısında bulundu.

Komisyon Başkanı, Suriye'de insanların yaklaşık beş yıldır keyfi olarak gözaltına alındığını, tutuklandığını ve rehin alındığını söyledi.

Suriye rejimi tarafından on binlerce insanın gözaltına alındığı ve gözaltına alınan insanların bazılarının ortadan kaybolduğunu ifade eden Pinheiro, ülkede savaşan taraflara tutukluları serbest bırakma çağrısında bulundu.

Pinheiro, Suriye'de gözaltına bulunan ya da gözaltındayken öldürüllerin sayısı hakkında hakkında net bir bilgiye sahip olmadıklarını söyledi.

Komisyon Başkanı, BM Güvenlik Konseyi'ne, Suriye'deki işkence, ortadan kaybolma ve gözaltı sırasındaki ölümlerin sorumlusu olduğundan şüphelenilen insanlar, kurumlar ve gruplar hakkında yaptırımlara uyma çağrısında bulundu.

BM Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Üyesi Carla del Ponte ise, "Suriye'de insanlık ve savaş suçları nedeniyle hesap verme zorunluluğu, ülkedeki siyasi çözümün bir parçasını oluşturmalı. Adalet olmadan barış sağlanamaz" dedi.

BM Suriye Bağımsız Araştırma Komisyonu, hazırladığı raporunda, Suriye'deki işkence ve cinayetlerin ülkedeki cezaevleri sayesinde gizlendiğini ve tutukluların, savaş alanından ve gözden uzak cezaevlerinde öldürüldüğünü belirterek, Suriye rejimi ile terör örgütleri DAEŞ ve El Nusra'nın savaş suçu işlediğini duyurmuştu.

Raporun, 10 Mart 2011 - 30 Kasım 2015 tarihleri arasında öldürülen tutuklular hakkında 621 kişiyle yapılan görüşmelerle elde edilen bilgiler ışığında hazırlandığı açıklanmıştı.

Suriye'deki işkence ve ölümlerin ülkedeki resmi ve geçici cezaevleri sayesinde gizlendiğine ve insanların ortadan kaybolduğuna işaret edilen raporda, "Suriye'deki tutuklular, savaş alanından ve gözden uzak geçici cezaevlerinde işkenceye uğruyor ve öldürülüyor. Suriye rejimi, cinayet, işkence, tecavüz, hapsetme, imha etme ve diğer insanlık dışı uygulamaları nedeniyle insanlık ve savaş suçu işliyor" ifadesi kullanılmıştı.

Suriye rejimi tarafından tutuklanan binlerce insanın ölünceye kadar dövüldüğü ya da uğradıkları şiddet ve işkenceler sonrasındaki yaralanmalar nedeniyle hayatını kaybettiği belirtilen raporda, bazı tutukluların da insanlık dışı cezaevi şartlarından yaşamını yitirdiğinin saptandığı bildirilmişti.

Raporda, şunlar kaydedilmişti:

"Suriye rejimi, Mart 2011'den beri ülkedeki muhalifleri desteklediği ya da rejime yeterince destek vermediği için özellikle 15 yaş üstü erkekleri, kontrol noktalarında, ev arama sırasında ya da hastanelerde keyfi olarak tutukluyor. Suriye rejiminin cezaevlerinden kurtulan 500'den fazla kişi, maruz kaldıkları işkence ve onur kırıcı davranışları anlattı ve 200'den fazlası da tutukluluk süresinde en az bir ölüme şahit olduğunu söyledi."

Bazı rejim karşıtı silahlı grupların da yakaladıkları Suriye rejimi askerlerine kötü muamelede bulunduğu ve öldürdüğü ifade edilen raporda, terör örgütü El Nusra ile bazı rejim karşıtı silahlı grupların da savaş suçu işlediği bildirilmişti.

Raporda, terör örgütü DAEŞ'in de yasa dışı şekilde insanları gözaltına aldığı ve ülkenin bazı noktalarında cezaevlerinin bulunduğu bilgisi verilmişti.

DAEŞ'in, tutuklulara işkence yaptığı ve öldürdüğünün tespit edildiği ve bu nedenle de DAEŞ'in, cinayet ve işkence nedeniyle savaş suçu işlediği kaydedilmişti.

Komisyonun raporunda, ülkede işlenen insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarının cezalandırılması konusunun, ülkedeki siyasi çözüm sürecine dahil edilmesi gerektiği belirtilmişti.

BM'ye göre, Suriye'de iç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana 250 binden fazla kişi hayatını kaybetti.

AA