M. Ali Köseoğlu yazdı…

Anneme doktor olduğumu söyleyin!

Selçuk Üniversitesi’nin Pankobirlik Başkanı Recep Konuk’a verdiği ‘fahri doktora payesi’ hiç kuşkusuz gönlünü kanatlandıran bir kuş olmuştur. Ödül gününde Recep Konuk’un ailesinin de yanında olması, ‘doktorluk’ payesine yüklenen anlamın bir ifadesi olsa gerek. Aslında bu payeyi nasıl karşıladığını Konuk’un ödül töreninde sarf ettiği şu cümlelerden de anlıyoruz:

Yaptığımız işler, kazandırdığımız eserler belli. İnşallah hep birlikte daha güzel, daha iyi şeyleri ülkemize kazandıracağız. Bu hizmetleri milletimizin hak ettiğine inanıyorum. Bugün burada Türkiye'nin en büyük ve köklü üniversitelerinden birisi olan Selçuk Üniversitesi'nin bize onursal doktora payesi vermesini önemsiyorum. Çünkü Selçuk Üniversitesi Türkiye'nin en büyük üniversitelerinden. Benim için fevkalade saygın bir yeri olan Selçuk Üniversitesi'nden bana Fahri Doktora verilmesini öneren bilim adamlarımıza, Ziraat ve İşletme Fakültesi dekanlarına ve tüm üniversiteye teşekkür ediyorum.

‘Fahri’ sözcüğü ‘onursal’ ve ‘gönüllü’* anlamlarına geliyor. Konuk’un konuşmasından da anlıyoruz ki bu payeyi alması yönünde Selçuk

Üniversitesi Ziraat ve İşletme fakültelerinin öğretim üyeleri, üniversite senatosuna öneride bulunuyor. Senato da bu öneriyi değerlendirip kabul ediyor. Ve Recep Konuk’a ‘onursal doktora payesi’ böylece takdim ediliyor. Ve işte Recep Konuk ziraat ve işletme alanlarında böylece ‘dr’ oluyor.

AKADEMİK KARİYER NASIL ELDE EDİLİR?

Fahri doktorluğu daha iyi anlatacağız ama, akademik yoldan bu kariyere erişmek nasıl oluyor bunu öncelikle bir izah edelim:Doktora, bir lisans veya yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır. Doktora öğretimi, lisansın ardından yapıldığı takdirde en az 6 yarıyıl, yüksek lisansın ardından yapıldığı takdirde en az 4 yarıyıl süresini kapsar. Bu unvanın Uluslararası İngilizcedeki resmi tanımlama terimi ise ‘Ph.D.’dir

Genellikle dört yıllık lisans eğitimi sonrası, akademik unvan anlamında yüksek eğitim aldığı kurumda bir eğitimci olabilme statüsüne yükselebilmek için kişinin kendi dalında uzmanlaşması ve bu durumu ‘tez’ denilen bilimsel bir makaleyle tanımlayarak tamamlaması, yani kişisel unvan olarak akademik açıdan doktor, doçent veya profesör olma sürecinin tamamı olarak da tanımlanabilir.

EN ÖNEMLİSİ DOKTORA

Doktora, en yüksek seviyeli akademik derecedir. Bir ilim dalında, doktora derecesine sahip olmak, doktorayı veren akademisyenler seviyesine yükselmek, onlarla eşit durumu gelmek demektir. Bir başka deyişle doktora bilimsel yeterlilik derecesidir. Doktorasını yapmış herkes o alanda eşit yeterliliktedir. Doçentlik ve Profesörlük sadece akademik unvanlar olup, doktora ile desteklenmediği takdirde, o bilim dalında bilimsel yeterliliğe karşılık gelmezler. Bu yüzden bilimsel yeterlilikte esas olan doktoradır. Doktora, uluslar arası itibar taşıyan bir bilimsel unvan olmasına rağmen, doçentlik ve profesörlük başka üniversiteler ve/veya ülkelerce tanınmayabilir.

FAHRİ (ŞEREF) DOKTORASI

Şeref doktorası, bir insanın belirli bir alana olan katkılarını, akademik olmasalar bile, tanıma anlamında verilir. Avrupa Birliği ve Avustralya gibi ülkelerde, 10 yıl süren süreçler sonunda yüksek doktora dereceleri de verilmektedir ve bu doktoralar şeref doktorası olarak da kullanılır. Doktor sıfatı, araştırma doktorası (ve bazı uzmanlık doktorası) yapanlar tarafından kullanılabilir. Genel bir yazısız anlaşmaya göre, şeref doktorası sahipleri bu sıfatı kullanamazlar. Ancak, araştırma dışı alanlarda çalışan doktora sahiplerinin ve hatta şeref doktorası sahiplerinin bile, iş dünyasında bu sıfatları kullanmaları giderek yaygınlaşmaktadır.**

KONUK DA PAYEYİ KULLANDI

Geçtiğimiz günlerde Recep Konuk’un basın danışmanları tarafından servis edilen bir haberde Konuk’un ‘doktor’ unvanını kullandığı görüldü. Kooperatifçilik Günü dolayısıyla Pankobirlik Başkanı Recep Konuk’un yaptığı yazılı açıklama basına şu şekilde servis edildi:

Gelişmiş ekonomilerde kamu ve özel sektör yanında üçüncü bir sektör olarak kabul edilen kooperatifçiliğin, refah ve gelir adaletinin sağlanmasının bir aracı ve kalkınmanın nimetlerini geniş kitlelere ulaştıran ekonomik metodun adı olduğunu belirten Pankobirlik Genel Başkanı Dr. Recep Konuk, “Bizler aşinası olduğumuz, Ahilik’teki birlik ruhunu kooperatiflerle yaygınlaştırmaya çalıştık” dedi.

BAŞKA KULLANANLAR DA VAR

Elbette bu unvanı ilk kez Recep Konuk kullanmıyor. Yukarıda da izah ettiğimiz gibi iş dünyasında bu sıfatı kullananlar hayli fazla… Bunlardan ilk aklımıza gelen İhlas Holding Başkanı Enver Ören. Öğreniyoruz ki Enver Ören’e de ‘doktorluk payesi’ni 11 Ekim 1989’da  ‘Bilime Katkılarından Dolayı’ Selçuk Üniversitesi vermiş.

SÜ’DEN İLK VE SON ŞEREF DOKTORASI ALANLAR

Bu payeyi yaygın olarak kullanan Enver Ören’in de Selçuk Üniversitesi’nden ‘fahri doktora’ almış olması merakımızı iyice artırdı. Başka kimlere doktora payesi verildiğini yaptığımız ufak bir araştırmanın ardından öğrendik. Selçuk Üniversitesi tarihinde  ‘doktora payesi’ verilen ilk ismin 1 Mayıs 1985’te ‘Sanat Tarihi’ alanında Yüksek Mimar Şehabettin Uzluk olduğunu öğrendik. Ardından; 26 Mart 1986’da ‘Fahri İlahiyat Doktorluğu’ payesi Osman Keskioğlu’na, 25 Nisan 1986’da ‘Fahri Sanat Tarihi Doktorluğu’ payesi Mehmet Önder’e ve 8 Haziran 1986’da ‘Türk Tarihi üzerindeki çalışmalarından dolayı doktora’ payesi İbrahim Hakkı Konyalı’ya verilmiş. SÜ Rektörü Prof. Dr. Süleyman Okudan döneminde ise ‘fahri doktora’ 4 kişiye verilmiş. 30 Ocak 2004’te rahmetli Sakıp Sabancı’ya… 18 Ocak 2005’te Ahmet Keleşoğlu’na… 1 Kasım 2005’te İdil Biret’e… Ve 31 Ekim 2008’de Recep Konuk’a.

KİMLER VAR KİMLER?

Selçuk Üniversitesi’nin doktorluk payesi verdiği isimler arasında oldukça renkli simalar var. Sabiha Gökçen, Prof. Dr. Annemaria Schimmel, Yılmaz Öztuna, Rauf Denktaş, Barış Manço,    Avni Anıl, Cinuçen Tanrıkorur, Süleyman Demirel, Sakıp Sabancı, Ali Baransel, Sadık Ahmet, Ali Akkanat gibi isimler üniversite senatosu tarafından ‘doktorluk payesi’ ile şereflendirilmişler. Biz de gerek bilim alanında, gerekse ülkenin gelişimi noktasında yaptıkları inanılmaz çalışmalarla ‘doktorluk payesini’ bir şekilde hak eden tüm insanlarımızı tebrik ediyoruz.     
                                          

*TDK Güncel Türkçe Sözlük, **Wikipedia

SÜ’nün bugüne kadar doktora payesi verdiği isimler

ADI SOYADI                                      KARAR TARİHİ        VERİLDİĞİ DAL

Yük. Mim. Şahabettin Uzluk            01.05.1985     Sanat Tarihi

İbrahim Hakkı Konyalı                        08.06.1986      Türk Tarihi

Osman Keskioğlu                             26.03.1986      Fahri İlahiyat

Mehmet Önder                                    25 04.1986      Fahri Sanat Tarihi

Sabiha Gökçen                                  07.10.1988      Türk İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

Prof. Dr. Annemaria Schimmel            07.10.1988      İslam Tarihi

Prof. Dr. Gabriele Mandel Khan    09.12.1988      Türk İnkilap Tarihi

Prof. Dr. Michele Tridente                  09.12.1988     Türk İnkilap Tarihi

Dr. Fethi Tevetoğlu                          09.12.1988      Türk İnkilap Tarihi

Dr. Nezih Araz                                    09.12.1988      Türk Kültür ve Edebiyatı

Halil Fikret Alasya                           09.12.1988      Türk Tarihi Alanında

Prof. Dr. Abbas Zamanef                    27.04.1989      Türk Edebiyatı

Prof. Dr. Warren S. Walker             27.04.1989      Türk Folkloru

Barbara Jeanne Walker                       27.04.1989      Türk Folkloru

Mustafa Necati Sepetçioğlu            27.04.1989      Doktora Payesi

Muazzam Gürşen Sepetçioğlu              27.04.1989      Doktora Payesi

Celalettin B. Çelebi                          27 04 1989      Doktora Payesi

Mohammed A.Al. Mangush                 26.05.1989      İnşaat Müh.

Cavit İkbal                                       11.10.1989       Türk İslam Medeniyeti

Sami Ateş                                           11.10.1989     Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi

Enver Ören                                       11.10.1989     Bilime Katkı

Tekin Arıburun                                    11.10.1989      Atatürk İlkeleri

T. Yılmaz Öztuna                               15.01.1990     Türk Tarihi

Prof. Dr. Mirabbas Gasimov                29.06.1990     Azerbaycan Türkiye dostluğuna katkı

Prof. Dr. Kamil Nerimanoğlu           29.06.1990      Azerbaycan Türkiye dostluğuna katkı

Prof. Dr. Med. Konrad Federlin          16.01.1992     Doktora Payesi

Michanel Jung                                  16.01.1992      Doktora Payesi

Francıs Lamanad                                16.01.1992      Doktora Payesi

Rauf Denktaş                                   04.03.1992      Fahri Profesörlük

Dr. Kurt Hainz Margardt                     04.03.1992      Fahri Profesörlük

Prof. Dr. Halil İnalcık                       13.10.1992      Doktora Payesi

Prof. Dr. Andreas Tiedza                     13.10.1992      Doktora Payesi

Barış Manço                                    01.12.1992      Türk Müziğine katkı

Abdülfez Elçibey                                 04.02.1993      Fahri Profesörlük

Roger Garaudy                                 09.07.1993      Fikir ve Siyaset

İsa Yusuf Alptekin                               25.05.1994      Türkistan’ın tanıtılması

Ali Baransel                                      17.11.1994      Radyo ve televizyon

Prof. Dr. Lutz Huth                              15.02.1995      Doktora Payesi

Avni Anıl                                           15.02.1995      Doktora Payesi

Ahmet Aydın Bolak                             15.02.1995      Fahri Hukuk

İsmail Baha Sürelsan                       28.03.1995      Türk Musikisi

Cunuçen Tanrıkorur                            28.03.1995      Türk Musikisi

Edmond Abdul- Kebir Helminsk      28.03.1995      İlmin yayılması

Dr. Sadık Ahmet                                 18.04.1995      Doktora Payesi

Süleyman Demirel                            12.04.1996      Profesörlük Payesi

M. Abdülcemil Kırımlıoğlu                   10.05.1996     Siyaset ve Sosyal Bilimler

Prof. Dr. M. Mufit Bahadır             03.12.1997     Fahri Doktora Payesi

Ord. Prof. Dr. G. Hempelmann            10 09 1998      Üstün hizmetl

Prof. Dr. Rıdvan Ege                        24.05.1999      Sağlık Bilimleri

Yük. Müh. Kemal Şahin                      30.06.2000      İşletme Anabilim

Prof. Dr. İhsan Doğramacı               23.05.2001      Eğitim Bilimleri

Prof. Dr. Rodolfo J. Cartina                 27.06.2002      Eğitim Bilimleri

Ali Akkanat                                       27.12.2002     İşletme Dalında

Prof. Dr. Christoph Hacıyeva               30.10.2003     Başarılı çalışma

Sakıp Sabancı                                   30.01.2004      İşletme Dalında

Ahmet Keleşoğlu                                 18.01.2005      Ülke kalkınması

Piyanist İdil Biret                              01.11.2005     Sanat Dalında

Recep Konuk                                      31.10.2008      Ziraat ve İşletme

memleket.com.tr