ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Vücuda yararlı canlı mikroorganizmalar olan probiyotiklerin, antibiyotik kullanımına bağlı ortaya çıkan ve çocukluk çağında görülen ishallerin tedavisinde etkili olduğu bilimsel çalışmalarla belirlendi.

Hacettepe Üniversitesi (H.Ü) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, AA muhabirine, son yıllarda kullanım sıklığı artan probiyotiklere ilişkin açıklamalarda bulundu.

Yeterli miktarlarda alındığında probiyotiklerin vücuda yararlı olduğu kanıtlanmış canlı mikroorganizmalar olduğunu ifade eden Ünal, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tanımına göre, probiyotiklerin insana verildiğinde, bağırsağa yerleşerek yaşaması ve olumlu etki yapması gerektiğini söyledi.

Ünal, bağırsaklarda yaşayan zaten bir mikroorganizma grubu olduğunu anımsatarak, "Bu, kalın bağırsağımızın tüm ağırlığının yüzde 85-90'ı mikroorganizmadan oluşuyor. Bunlar bizim yaşayabilmemiz için gerekli ve faydalı olan bakteriler. Buna 'bağırsak mikrobiyotası' denilir." ifadelerini kullandı.

Mikrobiyotanın adeta bir organ gibi davrandığını, sanal bir organ görevi üstlendiğini dile getiren Ünal, şunları kaydetti:

"Son yıllarda yapılan araştırmalarda, bu mikrobiyota, çevresel faktörlerle, başlangıçta iyi yerleşmemiş olmasıyla ve en önemlisi de antibiyotiklerin sık kullanılması halinde denge bozukluğu meydana gelmişse, bunun pek çok hastalıkla ilintili olabileceği anlaşıldı.

Kişinin kendi bünyesinde olan bakteriler arasındaki dengenin farklı olmasına göre kişi zayıf ya da şişman olabiliyor, insan alerjik bir bünyeye sahip oluyor ya da olmuyor, kolajen doku hastalıklarına ya yatkın oluyor ya da yatkın olmuyor."

- Çocukluk çağı ishallerine probiyotik desteği

Şu anda yapılan bilimsel çalışmalara göre kişinin kendi bünyesinde bulunan bakteriler arasındaki dengesizliği düzelten bir durumun söz konusu olmadığının altını çizen Ünal, yararlı bakterilerdeki dengesizliği düzeltebilmek için probiyotik kullanımına ilişkin çalışmalar yapıldığını dile getirdi.

Ünal, şöyle devam etti:

"Şu anda çok sayıda probiyotik mevcut. Bu probiyotikler içinde faydası bilimsel olarak ispatlanmış bir durum var. Bu da antibiyotik kullanımından sora oluşan ishal. Antibiyotikler, mikrobiyotadaki dengeyi bozuyor ve bu bozulduğunda da 'C. difficille' isimli bir bakteri var ve bu ön plana çıkıyor. Çünkü bu, antibiyotiklerin çoğuna dirençli bir bakteri. Antibiyotikler diğerler yararlı bakterileri baskılayınca yaşam şansı artıyor. Bu dengenin bozulmasıyla da ishal meydana gelebilir. Antibiyotik kaynaklı ishalin iyileşmesi, mikrobiyotada oluşan denge bozukluğunun çabuk toparlanabilmesi içi ağızdan probiyotik verilebilir. Bu, karşılıklı klinik çalışmalarla gösterilmiştir.

Bir de çocukluk çağı ishallerinde probiyotik verildiğinde ishalin daha erken iyileştiği de bilimsel olarak gösterilmiştir. Bunun haricinde sindirim sisteminde özellikle de bağırsaklarda iltihaplanma olan inflamatuar bağırsak hastalığı, kalın bağırsağın iltihabi hastalığı kolit gibi bazı hastalıklarda probiyotiklerden fayda görülebileceğine dair yeni çalışmalar var ama bunlar kesinleşmiş değil. Bunun dışındaki durumlarda probiyotiklerin etkisi olabileceği düşünülüyor ama daha bunların ilaç haline gelebilmesi için karşılıklı kontrollü klinik çalışmalarla yararlı olduğunun ve yan etkisi bulunmadığının gösterilmesi lazım."

AA