MUSUL (AA) - ALİ CEVAD - Irak'ta terör örgütü DEAŞ'ın yaklaşık iki buçuk yıldır elinde tuttuğu Musul kentini kurtarmak amacıyla 17 Ekim'de başlatılan operasyonlarda 46'ncı güne girildi.

Örgütün 10 Haziran 2014'ten bu yana elinde tuttuğu kentin, operasyonlar çerçevesinde dört bir tarafından kuşatıldığı ancak kuzey, güney ve batı bölgelerinde ilerlemenin yavaş olduğu belirtiliyor. Bu durumun ise söz konusu bölgelerde konuşlanan ordu güçlerinin sokak çatışması konusunda tecrübelerinin yeterli olmaması ve ellerindeki ağır silahlarla hareket kabiliyetlerinin dar sokaklarda azalmasının neden olduğu değerlendiriliyor. Kent içerisinde sokak çatışmalarına sahip "anti terör timleri" ise doğu mahallelerinde ilerleme kaydeden tek güç konumunda.

Orduya bağlı Ninova Ortak Operasyonlar Komutanlığının verileri, kapsamlı kurtarma operasyonun başladığı tarihten bu yana Musul'un kent merkezi olduğu Ninova vilayetinin yarısında kontrolün sağlandığını gösteriyor.

Operasyonlar kapsamında Irak güçlerinin kentin dört cephesindeki onlarca köy, belde ve bazı ilçelerle stratejik tesiste kontrolü sağladığı kaydediliyor.

Irak İçişleri Bakan Yardımcısı Akil Hazeli, Bağdat'taki bakanlık binasında yaptığı basın toplantısında, Musul operasyonuna değinerek, hedeflerinin Musul kent merkezine ulaşmak olduğunu belirtti.

"Musul operasyonu kapsamında 95'ten fazla mahalle, köy ve bölgeyi kapsayan bin 836 kilometrekarelik alanı DEAŞ'tan geri aldık." diyen Hazeli, Musul'un kurtarılması sonrası kentteki yerel polis güçlerinin araziyi kontrol etmek için hazırlandıklarını kaydetti.

Musul'un kuzeydoğusundaki Hamdaniye, Şeyhan ve Telkeyf ilçeleri Irak ordusu tarafından kurtarılırken, yine kentin kuzeydoğusunda bulunan Başika kasabası ve çevresi Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne (IKBY) bağlı Peşmerge güçleri tarafından geri alındı. Musul'un güneyinde düzenlenen operasyonlar sonucu Irak güçleri, Kayyara kasabasının bazı bölgelerini, Şura ve Hammam el-Alil kasabalarını geri aldıktan sonra örgütün güneydeki komuta ve yönetim merkezini çökertti.

Musul'un güneyinde bulunan Kayyara'daki petrol kuyuları ve Mişrak Kükürt Tesisi Irak ordu güçleri tarafından örgütün elinden alındı.

Batı cephesinde ise Şii milis gücü Haşdi Şabi, Musul vilayetinin batısında yer alan ve ülkenin en büyük ilçesi konumundaki Türkmen Telafer ilçesini güney ve batı bölgelerinden tamamen kuşatarak 2 kilometre mesafede konuşlanmış durumda. Şii milisler Telafer operasyonu kapsamında, ilçe merkezinden 14 kilometre mesafede yer alan askeri havaalanını DEAŞ'tan temizleyip, Musul-Suriye bağlantı yollarını da kontrol altına aldılar.

Telafer'e girme görevi ise ordu ve federal polis güçlerine verildi. Telafer'deki DEAŞ militanları, açık kalan doğu ve kuzey cephesinden Musul'un batısındaki ilçelerle irtibat kuruyor. Şii milisler şu anda Telafer-Musul arasındaki bağlantı yollarını kontrol altına almak için, ilçenin doğu bölgesine doğru ilerleme kaydetmek istiyor.

Operasyon çerçevesinde askeri açıdan stratejik önem taşıyan "Telafer-Sincar yolu" ile "Kevir-Kerkük yolunun" kontrolü sağlandı.

Stratejik öneme sahip Telafer Havaalanı, Irak güçleri için Telafer merkezine oradan da Musul'un her iki yakası olarak adlandırılan Es-Sahil (doğu) ve El-Eymen (batı) bölgesine düzenlenecek saldırılar için başlangıç bölgesi olma özelliği taşıyor.

- Dicle nehrine 5 kilometre kaldı

Musul vilayetinin resmi verilerine göre kentin her iki yakasında toplamda 183 mahalle yer alıyor. Irak güçleri, Musul'un doğusundaki 100 mahalleden 24'ünü geri almış durumda. Kentin çevresinde konuşlanan DEAŞ'tan geri alınan bölgelerin büyük kısmını köyler oluşturuyor.

Musul merkezinin doğusunda ilerleme kaydeden anti terör timleri son olarak ele geçirdikleri Zuhur Mahallesinden sonra kentin ortasından geçen Dicle Nehri'ne 5 kilometre mesafede konuşlanıyor. Kentte kontrolün sağlandığı mahallelerde ise yer yer şiddetli sokak çatışmaları yaşanmaya devam ederken, DEAŞ'ın bombalı araçlarla yaptığı intihar eylemler sonucu altyapı ciddi zarar görmüş vaziyette. Evlerini terk etmeyip kentte kalan siviller ciddi bir şekilde elektrik ve temiz su sıkıntısıyla karşı karşıya. Kışın gelmesi ve şiddetli yağışlardan dolayı, halk çaresiz bir şekilde Irak merkezi hükümeti ve uluslararası koalisyon güçlerinden gelecek yardımları bekliyor.

Musul'un doğu bölgesindeki siviller, güvenlik güçleri ve militanlar arasındaki sokak çatışmalarından dolayı evlerinden çıkıp ihtiyaçlarını gideremiyor. Sokağa çıkmak zorunda kalan vatandaşlar ise DEAŞ'ın keskin nişancılarının hedefi olmamak için kısıtlı bir bölgede hareket ediyor. Kentteki çatışmaları takip etmek isteyen gazetecilerin de güvenlik güçlerinin zırhlı araçları içerisinde belirtilen süre ve sınırlar çerçevesinde çalışıp, güneş batmadan kenti terk etmeleri gerekiyor.

- Nemrud antik kenti ve Hristiyan yerleşim bölgesi temizlendi

DEAŞ militanlarından temizlenen en önemli tarihi bölgelerden Nemrud antik kenti de Irak güçleri tarafından geri alındı. DEAŞ tarafından Mart 2015 tarihinde tahrip edilen antik kentten geriye sadece büyük bir enkaz kaldı.

Musul'un güneydoğu ve doğusunda yer alan Iraklı Hristiyanların tarihi vatanı olarak bilinen kentin Hamdaniye ilçesi ve ona bağlı Bertılla kasabası da ordu güçlerinin eline geçti. DEAŞ'ın Ağustos 2014 tarihinde ele geçirdiği Hristiyan yerleşim merkezlerindeki siviller daha önce evlerini terk edip IKBY'nin Erbil ve Duhok vilayetlerine sığınmıştı. Bölgeleri geri alınan Hristiyanlar en kısa zamanda evlerine geri dönmek için, güvenlik güçlerinin vereceği talimatı ve izni bekliyor. Söz konusu bölgelerde militanlar tarafından kurulan bombalı tuzaklar ve mayınların temizleme işlemi devam ediyor.

Örgütün elinde tuttuğu bölgelerdeki kiliseler de büyük tahribata uğradı. Hristiyanlar sembolik olarak her pazar günü iki buçuk yıldır ayin yapamadıkları kiliselerini ziyaret edip, dua ediyor.

- Kuzey bölgesinde ilerleme yavaş

Iraklı anti terör timleri doğu mahallelerinde kontrolü sağlamalarının ardından kuzey mahallelerine yöneldi. Bölgedeki Kahire Mahallesinin ele geçirilmesi halinde söz konusu güçlerin 16'ncı Tugay ile Türk askerleri tarafından eğitilen Ninova Muhafızlarının bulunduğu kuzey bölgesine ulaşmasına sadece 2 kilometre kalacak. Orduya bağlı 16'ncı Tugay da Kahire Mahallesine ulaşmak için polis akademisi ve trafik dairesi gibi kurumları ele geçirdi.

Kuzey bölgesinden kent merkezine doğru ilerlemek isteyen güçlerin anti terör timleri gibi sokak çatışması tecrübesi bulunmaması ve ciddi anlamda ekipman eksiğinin yaşanmasından dolayı bu cephede hızlı bir ilerleme kaydedilemiyor. Irak ordusuna bağlı 16'ncı Tugay Birliklerinin yavaş ilerlemesinden dolayı, Ninova Muhafızları da kentte giremiyor.

Ekim'in 17'sinde başlayan Musul'u DEAŞ'tan kurtarma operasyonunun, çatışmaların zorluğu nedeniyle aralık sonu olarak tahmin edilen bitiş tarihini aşacağı öngörülüyor.

Ninova Ortak Operayonlar Komutanlığı'ndan Necm el-Cuburi 2 gün önce yaptığı açıklamada, komutanlığın operasyonun tamamlanması için 6 aylık süre tayin ettiğini söylemişti.

Irak Göç ve Göçmenler Bakanlığı, Musul'u kurtarma operasyonunun başladığı 17 Ekim tarihinden bu yana kentten kaçıp sığınmacı kamplarına yerleştirilen sivillerin sayısının 80 bine ulaştığını açıklamıştı.

Irak ordusu üst düzey yetkilileri, 17 Ekim tarihinden bu yana çıkan çatışmalarda bine yakın militanın öldürüldüğünü belirtirken, sivillerle ilgili ölü ve yaralı sayısına ilişkin bilgi vermekten kaçınıyor.

AA