Kendisinin ‘Sanatın Ordinaryüsü’ mahlasıyla tanındığını söyleyen sanatçı Tabakoğlu, yaptığı Kazaz sanatının gelecek kuşaklara aktaran bir sanatçı olduğunu söyledi.  Kazaz sanatında Türkiye ve dünyada birinci olan Trabzonlu kazaz sanatçısı Hasan Tabakoğlu, yaptığı sanatı ve tarihini anlattı. Kazazlığın, Milattan Önce 3200 yılında Lidya’lılardan Anadolu insanına miras kaldığını söyleyen Hasan Tabakoğlu, “Lidyalılarda ilk görülen eserler; uçan at figürü ve kartal motifli kolyenin zincir kısmıdır. Kazazlık Zanaatı Osmanlı aracılığı ile Anadolu’nun belli yerlerinde yapılmış günümüze ulaştırılmıştır. Kazazlık işleri ibrişim üzerine burularak sarılmış 008 ve 009 mikron saç teli inceliğinde 1000 ayar gümüş 24 ayar altın tellerle yapılan ve Trabzon’a mahsus bir sanattır. 1.Dünya savaşından önce Trabzon’da 60 tane kazaz dükkanı olduğu söylenir. Trabzon’da Rumlar da kazazlık yaparlardı. Kazazlık Zanaatına “zıtka mintan” ile köylülerin giydiği giysiler de girerdi. Osmanlı döneminde ise “kaftanları” süslerdi. Yine o dönem de kadınların şallarının kenarlarına şerit olarak dikilir; bu şeritlere püsküller takılırdı. Kazazlık el emeği göz nuru bir zanaattır. Trabzon’un işgalinden önceki dönemde de bu sanatı yapanlar vardı. Trabzon’un işgalinden sonra bu işi yapan üç aile vardı; Abdullah Eltan, Orhan KaraçiL’in   amcası Celal ve 3. kuşak olan ben ve Tabakoğlu ailesi 30’u aşkın çalışanı ile beraber zanaatını sürdürmektedir” dedi.

“KAZAZLIĞI GELİŞTİRİYORUZ”

Kazaz işi sekiz,on motiften oluşur, bu motifler işlenir sonra montaj yapılır. Gümüş teller “çıkrık” adı verilen bir makine ile sarım yapılır. Bitmiş sarımın kalınlığı 0.3-0.5 milimetredir. Kazaz işlerinde kullanılan temel örgü ipi budur. Örgü sırasında sarım işleri tığ, şiş ve minik top altlıkları üzerine uygulanır. Daha sonra şiş ve tığlardan çıkarılır. İlk zamanlar toplar; kurşun toplarının üzerine sonra çirişli üçgen bezlerden yapılan minik toplara şimdi ise   ahşaptan yapılan topların üzerine örülmektedir. Kazazlık işlerinde halen uygulanmakta olan temel örgü formları dört türlüdür; bunlar balıksırtı,sürgü, top ve ajürdür. Kazazlık   ürünlerini başında yukarıda adı geçen örgü formlarını kullanarak tesbihler de imame ucuna takılan   kamçı püsküller, 33’lü ve 99’lu tesbihler,   kol düğmeleri, erkek aksesuarı; kolye,küpe,bilezik; bayan aksesuarı olarak kullanılır. Tabakoğulları  olarak bu tekniği geliştirerek ürünlere ayakkabı; çanta; kemer; muskalık; ekledi, hatta “Hasır ve Kazaz’ı” birleştirerek yeni tasarımlar yapıyoruz. Kazazlık sanatında çok geniş bir ürün yelpazeleri bulunuyor ve genişlemeye devam ediyoruz” dedi.

“TÜRKİYE VE TRABZON’A ÖZGÜ”

Hasan Tabakoğlu, 2004 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından eğitimci hocalık belgesiyle ödüllendirildi. 43 yıldır zanaatına büyük titizlikle devam eden Tabakoğlu, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın düzenlemiş olduğu yurt içi ve yurt dışı fuarlarına katılıyor. Kazazlık zanaatını kendi ülkelerinde yapması karşılığında çeşitli ülkelerden vatandaşlık daveti alan Hasan Tabakoğlu,  ülkesine ve şehri Trabzon’a ait bu sanatı başka ülkelere mal etmek istemediği için teklifleri reddetti. Hasan Tabakoğlu, son olarak  “Kazazlık Türkiye’ye ve Trabzon’a özgü bir sanattır ve öyle de kalacaktır’ dedi.  Servet R. Çolak – Memleket