OTTAWA (AA) - Kanada'da kamuoyunu aylardır meşgul eden ve Kanada Gizli Servisi CSİS başta olmak üzere tüm güvenlik makamlarına olağanüstü yetkiler veren anti-terör kanun taslağı yasalaştı.

Özgürlüklere sınırlamalar ve özel hayata dair gizlilik sınırlarını yıkan yasa, bazı toplum kesimlerinde tepki görmesine rağmen, federal parlamentodaki oylamada 96 ret oyuna karşılık 183 evet oyuyla kabul edildi. Oylamada anamuhalefetteki Yeni Demokrat Parti NDP ret oyu kullanırken, Liberal Parti destek verdi.

-Yasanın içeriği-

Daha önce mevcut delillere dayanarak bir kişiyi terör suçunu gerçekleştireceğine inanarak gözaltına alan güvenlik güçleri için yeni yasa ile artık ihtimaller ve kanaatler de yeterli olacak. Bu tür durumlarda daha önce 3 gün olan gözaltı süresi ise yeni yasa ile 7 güne çıkarıldı.

Yasanın bir başka önemli maddesi ise suçluların güvenlik ve yargı ile anlaşma yapmaları konusunda. Mevcut kanun hükümlerine ve delillere göre, “terör suçunu işleyecek kişilerle" yapılan anlaşma, terör suçunu işleyebilecek “şüphelilerle de" yapılabilecek. Bu hükmün, gizli servis CSİS başta olmak üzere tüm güvenlik birimlerine “içeriden istihbarat sağlayacak eleman kazandıracağı” düşünülüyor. 

Yasada, daha önceden terör suçuyla suçlanmış kişilerin pasaportuna 5 yıllığına el konulması, bu kişiler için elektronik izleme ve yargı alanının dışına çıkmama yasağı da getiriliyor.

-Terörün reklamı da suç-

Halen yürürlükte olan yasada, terör suçuna rehberlik veya aktif olarak bir kişiyi terör suçuna teşvik etmek suç sayılırken, yeni yasa ile terörün teşviki, savunulması, terör faaliyetlerinin hoş gösterilmesi, terörist organizasyonların ve mensuplarının övülmesi suç kapsamına alınıyor. Yasa bu tür suçlara maksimum 5 yıl hapis cezası öngörüyor.

-Özel hayatın gizliliği en aza iniyor-

Yasa ile CSİS'e terör aktivitelerini izleme ve bozma gücü gerekçesiyle, Twitter ve Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerindeki hesapların yanı sıra şüphelilerin tüm e-mail hesaplarına erişim yetkisi veriliyor. Bu yetkiyi, Kanada içinde ve dışında kullanma hakkına sahip olacak CSİS, bununla her şüphelendiği kişinin, istediği her bilgisine erişebilecek. CSİS ve diğer güvenlik birimleri, radikalleşme şüphesi olan kişilere gönderilmiş mesajlara, arka plan belgelerine, bu kişilerin seyahat planlarına, her türlü banka ve finansal işlemlerine veya tüm posta ve kargo işlemlerine erişip müdahale edebilecek. Yasada, bu işleme tabi tutulacak kişinin Kanada vatandaşı veya sürekli oturum sahibi olması halinde, mahkeme kararı şartı getiriliyor.

Yasada, CSİS’e iki kişi arasında yapılan bir telefon görüşmesini kesme yetkisi verilirken, şüphelendiği kişiyi yapacağı terör suçundan caydırmak için ailesini ve arkadaşlarını da caydırma sürecinde kullanabilecek. Yasada yetkililere, "terörist propagandaya el koyma" ve "terör eylemlerini teşvik edici materyalleri kaldırma” yetkisi de veriliyor. Bu yetkinin, çocuk pornografisi ve nefret propagandası içeren materyallerin kaldırılması konusunda da kullanılabilmesi öngörülüyor.

-Mahkeme kayıtlarına mühür-

Yeni yasayla getirilmesi planlanan değişikliklerden biri de mahkemelerin bilgi vermesi hususunda yapılacak. Halen yürürlükte olan Göçmenlik ve Mülteci Koruma Yasası’nın 9. maddesi ile hükümete, soruşturma teknikleri, tanıkların korunması ve davaların gizli bilgilerinin koruması için mahkemeye istekte bulunmasına ancak mahkeme sonlandığı zaman izin verebilme yetkisi değiştiriliyor.

Yasa ile CSİS’e, mahkemeye davanın her hangi bir bölümünde bilgilerin mühürlenmesini ve açıklanmamasını isteme hakkı tanınıyor. Bu değişiklikle, şüphelenilen ve bu nedenle gözaltına alınan kişilerin nasıl sorgulandıkları, tanıklıkları halinde korunup korunmadıkları ve gizli tanıklara ilişkin kimlik bilgilerinin korunması gibi gizli bilgiler asla öğrenilemeyecek. Yasa hükümete, terörizm amaçlı seyahat yapma olasılığı olduğuna inandığı kişileri uçuşa yasaklı listesine ekleme yetkisi de veriyor.

-Ömür boyu hapiste tahliye ihtimali kalkıyor

Öte yandan hükümet, bir başka düzenleme ile de ömür boyu hapis cezasını “gerçekten ömür boyu” yapmaya hazırlanıyor. Kanada Kamu Güvenliği Bakanlığı'nca hazırlanan ve haziran ayına kadar gerçekleşeceği açıklanan düzenleme, ömür boyu hapis cezalarındaki tahliye imkanını ortadan kaldıracak ve bu cezayı alanlar ölene dek hapiste kalacak.