RABAT (AA) - TACEDDİN EL-ABDELAVİ - İspanya'nın Fas sınırındaki Ceuta kentine giren düzensiz göçmenleri sığınma başvurusu hakkı tanımadan toplu şekilde Fas'a sınır dışı etmesi, Fas kamuoyunda eleştirilere neden oldu.

Fas'ta yasa dışı yaşayan Sahraaltı Afrikalılar, aralıklarla İspanya'nın Kuzey Afrika'daki toprakları Ceuta ve Melilla'yı çevreleyen 6 metre yüksekliğindeki çitlere tırmanarak Avrupa'ya gitmeye çalışıyor. Geçmeyi başaranlar, bir süre kamplarda tutulduktan sonra ya geri gönderiliyor ya da serbest bırakılıyor.

Son olarak temmuz ve ağustos aylarında yaklaşık 800 göçmen Fas-İspanya sınırındaki tel örgüleri aşarak Ceuta'ya girdi. İspanya da bunlardan 166'sını sığınma başvurusu hakkı tanımadan toplu şekilde sınır dışı etti.

Bu durum Fas kamuoyunda eleştirilere neden olurken, uzmanlar bu durumun devam etmesinin ülkeye olumsuz yansımaları olacağını, Fas ekonomisini zora sokacağını belirtti.

- "Ülke ekonomisine fayda sağlamayacak"

Vecde kentindeki 1'inci Muhammed Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Halid eş-Şeyat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fas'ın, İspanya'nın sınır dışı ettiği göçmenleri kabul etmesinin ülke içinde sorunlara yol açacağını ifade etti.

Bu durumun devam etmesi halinde ileride nelere sebep olacağının net bir şekilde belli olmadığını ifade eden Şeyat, ancak ülke ekonomisine fayda sağlamayacağının açık olduğunu söyledi.

Avrupa Birliği (AB) ile Fas arasında düzensiz göçmenlerle alakalı anlaşmalar yapılması ve konuya hukuki formül bulunması için çabalar olduğuna işaret eden Şeyat, "Fas'ın, düzensiz göçmenlerin kendi topraklarına gönderilmesini stratejik ya da maddi bir karşılığı olmadan kabul etmesi mümkün değil." dedi.

Kuzey İnsan Hakları Gözlemevi Başkanı Muhammed bin İsa, göçmenlerin İspanya'dan Fas'a sınır dışı edilmesinin, göç ve sığınma konusundaki uluslararası insan hakları sözleşmelerine aykırı olduğunu, bunun yanı sıra sınır dışı kararının, karara itiraz hakkı ya da mütercim bulunması gibi uluslararası kanunlara göre olması gereken şartlarda gerçekleşmediğini belirtti.

Bin İsa, sınır dışı kararının hukuka göre değil yerel idari kararlara göre gerçekleştiğini, bunun da göçmen haklarını açıkça ihlal ettiğini kaydetti.

- "Avrupa göç yükünü kaldıramıyorsa güney Akdeniz ülkeleri nasıl kaldırsın?"

Bin İsa, Avrupa ülkelerinin düzensiz göçmenleri sınır dışı ederek uyguladığı "sınır ihraç politikasına" Rabat yönetiminin müdahil olmaması uyarısında bulundu.

Bu politikanın, güney Akdeniz ülkelerini, hizmetlere eş değer maddi desteklemeler karşılığında sınırları koruma polisi gibi bir rolü üstlenir hale getirmeyi hedeflediğini belirten Bin İsa, bu ihlallerin yasal, hukuki ve sosyal külfetinin, Fas'a ve itibarına zarar vereceğini söyledi.

Avrupa büyük ekonomisi, maddi imkanları ve gücüyle göç yükünü kaldıramıyorsa güney Akdeniz ülkeleri bu yükü nasıl kaldırsın?" diyen Bin İsa, güney Akdeniz ülkelerinin, bu gibi yüklerin ekonomik zorluklarını bildiğini, bu zorlukların, Avrupa ülkelerinden gelebilecek yardımlara rağmen var olacağını ifade etti.

- Avrupa'nın göçmen propagandası

Göç konusunda uzman Abdulkerim Bilkenduz ise Avrupa ülkelerinin göç konusunu büyüterek insanları korkutma yoluyla seçim propagandası yaptığını dile getirdi.

İspanya'nın sınır dışı ettiği düzensiz göçmenleri Fas'ın kabul etmesinin, 1992 yılında iki ülke arasında imzalanan bir anlaşma gereği olduğunu belirten Bilkenduz, daha önceki yıllarda tepki gösteren Fas'ın hâlihazırda bu göçmenleri kabul etmesini eleştirdi.

Avrupa'nın başta Fas sınırında olmak üzere düzensiz göçmenlerle mücadele için sınır kontrollerini artırdığını kaydeden Bilkenduz, Avrupa'nın uyguladığı bu "kapatma politikasına" tepki gösterdi.

"Avrupa ülkeleri, siyasi sebeplerden ötürü düzensiz göçmen sayısını büyütmeye, abartmaya çalışıyor. 'Güvenliği tehdit altında' gibi bir izlenim vermek istiyor." diyen Bilkenduz, uluslararası kanunların "kapatma politikasına" izin vermediğini vurguladı.

AA