TBMM (AA) -  İnşaat sektörü çalışanlarına uluslararası standartlarda yeni güvenceler kazandırmayı amaçlayan, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 167 sayılı sözleşmesini onaylayan tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

Tasarı, 167 Sayılı İnşaat İşlerinde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi'nin onaylanmasını uygun buluyor.

ILO'nun, 1988'de yapılan 75. Uluslararası Çalışma Konferansı'nda kabul edilen, 11 Ocak 1991'den bu yana yürürlükte olan sözleşmesini,  ILO'ya üye 185 ülkeden 25'i onayladı.

Sözleşme, "giriş" hariç, 5 bölümden ve toplam 44 maddeden oluşuyor. 

Sözleşmede, inşaat işlerinin görüldüğü alanlar, inşaat işlerinde kullanılan araç, malzemelerde güvenlik ve sağlık, üye ülkelerin hükümetlerince konuya ilişkin önlemlerin alınması, işçi ve işverenlerin yükümlülüklerine ilişkin hükümler yer alıyor.

Sözleşme, Türkiye'nin henüz onaylanmadığı, 1937 tarihli 62 Sayılı Yapı İşlerinde Güvenlik Hükümleri Sözleşmesi'ni de revize ediyor.

Sözleşmeyi onaylayan her üye, güvenlik ve sağlık için mevcut risklerin değerlendirilmesi konusunda, sözleşme hükümlerinin uygulanmasını sağlayacak yasal düzenlemeleri yürürlüğe koymayı taahhütte bulunuyor.

Sözleşme hükümlerine göre, ulusal mevzuat, bir işçinin güvenliği ve sağlığı için yakın, ciddi bir tehlikenin olduğunu düşünmesi için haklı bir nedeni olduğunda, bu tehlikeden sakınma hakkını, bu durumu amirine derhal bildirme yükümlülüğünü öngörüyor.

-İskele ve merdivenler, mevzuata uygun inşa edilecek

Sözleşmeye göre, yüksekte kurulmuş çalışma yerlerine, başka güvenli erişim araçlarının olmadığı durumlarda, uygun ve kaliteli merdivenler sağlanacak. Merdivenler, yanlışlıkla yapılan bütün hareketleri geçiştirecek şekilde güvenli olacak. İskele ve merdivenler, ulusal mevzuata uygun olarak inşa edilecek, kullanılacak, yetkili kişi tarafından denetlenecek. 

İşçilere olumsuz koşullara maruz kalma dahil, kaza riskine veya sağlığa zarar verecek risklere karşı yeterli koruma başka yollarla sağlanamadığı durumlarda, işin ve risklerin yapısı göz önüne alınarak uygun kişisel koruyucu donanım ve koruyucu kıyafetler, işverenler tarafından, ulusal mevzuatta öngörüldüğü şekilde, ücretsiz sağlanacak, bakımı yapılacak.

Her inşaat alanında veya çevresinde işçilerin sayısına ve işin süresine bağlı olarak, işçiler için tuvalet ve yıkanma tesisleri, işçilerin kıyafetlerini değiştirmek, kurutmak ve dolaba yerleştirmek için tesisler, olumsuz hava koşullarından dolayı iş kesintiye uğradığı sürelerde yemek ve barınmak için yerler sağlanacak. 

İşçiler, işyerlerinde maruz kalabilecekleri olası kazalara ve yakalanabilecekleri hastalıklara karşı bilgilendirilecek. 

Sözleşmeyi imzalayan her üye, sözleşme hükümlerinin fiilen uygulanmasını sağlamak için özellikle caydırıcı ceza ve önlemler dahil, gerekli bütün önlemleri alacak.

-"Zor bir faaliyet alanı"

Tasarının gerekçesinde, Türkiye'de sanayileşmeyle birlikte ortaya çıkan sosyo-ekonomik değişimler, altyapı ihtiyaçlarını tamamlama çalışmaları ve baraj, yol, köprü gibi yapıların inşasının hızla artmasının, inşaat sektörüne önemli bir boyut kazandırdığı belirtildi.

Bu sektörün, inşaat işlerinin geçici ve branşlaşmanın çok fazla olması, birden fazla alt işverinin çalışması gibi kendine ait özellikleriyle iş güvenliği ve sağlığı açısından zor bir faaliyet alanını oluşturduğu ifade edildi.

Tasarının gerekçesinde şöyle denildi:

"Tüm dünyada inşaat sektöründe ölümlü iş kazası oranının diğer sektörlere oranla hayli yüksek olduğu, inşaat işçileri arasında iş kazasına bağlı can kaybının diğer sektörlerdeki işçilere oranla ortalama 3 kat daha fazla olduğu ve 2 kat daha fazla yaralanma tehlikesiyle karşı karşıya oldukları kaydedilmektedir.

167 sayılı sözleşme, yapılan işe bağlı olarak meydana gelen yaralanma ve mesleki hastalıklar ile can kayıplarının önlenmesine yönelik olarak sosyal taraflarla istişare halinde inşaat işyerlerinde sağlık ve güvenliğin sürdürülebilir şekilde iyileştirilmesi ile inşaat sektörüne özgü risk ve tehlikelere karşı politika oluşturulması, bunun ülke ve işletme düzeyinde eyleme dönüştürülmesini öngörmektedir."

(Sürecek)