İSTANBUL (AA) - 2. Uluslararası Disiplinlerarası Tiyatro Buluşması etkinlikleri kapsamında, öykü, tiyatro ve kabare yazarı, öğretim üyesi ve gazeteci Haldun Taner için düzenlenen, "100. Doğum Yılında Haldun Taner Sempozyumu" Pera Müzesi'nde başladı.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü, İstanbul Kültür Sanat Vakfı, İstanbul Üniversitesi Haldun Taner Tiyatro Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğinde gerçekleştirilen etkinliğe, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Pera Müzesi de destek verdi.

Sempozyumun ilk günündeki ilk oturumun moderatörlüğünü üstlenen Prof. Dr. Zehra İpşiroğlu, "Mizahla Direnme: Haldun Taner" üzerine yaptığı konuşmasında, Taner'in en büyük arzularından birinin, üniversitelerde "Tiyatro Bilim Dalı" kurmak olduğunu söyleyerek, "Kuramsal ağırlıklı, kuramla dramanın iç içe olduğu bir eğitim istiyordu. O dönemde bunu başaramadı. Yıllar sonra biz, 'Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü'nü kurduk. Yani bir şekilde Haldun Taner'in isteğini ondan öğrendiklerimizle yerine getirmiş olduk" dedi.

Günümüzdeki mizah anlayışıyla Taner'in mizahi yaklaşımı arasındaki farklara değinen İpşiroğlu, mizahın artık düşünceden sıyrıldığını ifade ederek, "Taner'in mizah anlayışında, gülmece ve taşlama yoluyla, günlük yaşamdaki çarpıklıkları çarpıcı bir biçimde sergileyen, böylece eğlenme ile düşünceyi, gülmece ile eleştiriyi bütünleştiren bir mizah anlayışı vardı" diye konuştu.

İpşiroğlu, Taner'in oyunlarında mizahın kendi başına bir bağımsızlık kazanmadığına vurgu yaparak, "Günümüzdeki bir çok mizahi olgu kendi başına anlamlı fakat Haldun Taner, mizahı anlatmak istediğine bir araç olarak kullanıyordu" ifadelerini kullandı.

Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Esra Dicle Başbuğ "Haldun Taner'in tiyatro oyunlarında söylemin kuruluşunun anlatıbilimsel açıdan incelenmesi" başlıklı bir sunum yaparak, önsöz, sahne talimatları ve metnin içinde anlatıcı kullanmanın, metne olan etkisinden bahsetti.

Başbuğ, anlatıda ve anlatının aktarılmasında önsöz ve diğer unsurların önemine değinerek, "Taner bu ayrıntıları verirken, okuyucunun hayal gücünü daraltmaz. Aksine hikaye eder ve okuyucusuna geniş bir ufuk çizer" şeklinde konuştu. 

İstanbul Üniversitesi Araştırma Görevlisi Elif Candan da "Haldun Taner oyunlarında toplumsal cinsiyet" konusunu ele aldığı konuşmasında, sanatçının "Fazilet Eczanesi" adlı oyunundaki erkek ve kadın karakterleri, psikolojik altyapısıyla inceledi.

Tiyatro profesyonellerinin ve sanatçıların katılımıyla yapılacak sempozyum yarın sona erecek.

Sempozyumun ikinci gününde, yapımcılığını İstanbul Tiyatro Festivali'nin üstlendiği, yönetmenliğini Selçuk Metin'in yaptığı Haldun Taner belgeseli gösterilecek.

Senaryosu Gülşah Özdemir Koryürek tarafından yazılan, müzikleri Borusan Quartet'e ait olan, ışık tasarımını Kemal Yiğitcan'ın gerçekleştirdiği belgesel, Demet Taner ile Gülriz Sururi, Metin Akpınar, Zeliha Berksoy, Ferhan Şensoy, Halit Ergenç, Tilbe Saran, Engin Alkan gibi ünlü sanatçıların katkılarıyla hazırlandı.

AA