CUBA (AA) - TUFAN AKTAŞ/AREK THOMAS LUAL - Güney Sudan’da iç savaşın getirdiği ekonomik kriz ülkedeki milyonlarca insana zor günler yaşatırken yerel paranın değer kaybetmesi sebebiyle ülke halkının geliri her geçen gün eriyor.

Sudan’da yaşanan iç savaş sırasında Kenya’ya mülteci olarak giden ve Güney Sudan'ın bağımsızlığı sonrası yaşadığı topraklara dönen Chol Duk ve ailesi de ekonomik krizi derinden hissedenlerden.

Chol, başkent Cuba’ya yaklaşık 4 kilometre uzaktaki Gurei kasabasında ailesiyle birlikte "tukul" adı verilen dışı toprak, çatısı sazdan yapılmış küçük bir evde hayatını sürdürüyor.

Bir ticaret şirketinde pazarlamacı olarak çalışan 32 yaşındaki Chol'un her ay kazandığı bin 500 Güney Sudan poundu üç yıl önce 500 dolara denk gelirken ekonomik krizde dövizdeki artış nedeniyle Chol'un maaşı bugün yaklaşık 10 dolar ediyor.

- "Evimde de olsam aslında evsizim"

AA muhabirinin ülkesinde döndükten sonra son 6 yılın nasıl geçtiği sorusunu Chol, "Dürüst olmak gerekirse büyük bir beklentim vardı ama gerçekle karşılaştığımda büyük bir şok geçirdim." diye cevapladı.

Savaş ve çatışmanın içinde doğduğunu ve Güney Sudan'a döndüğü günlerde çok iyimser olduğunu belirten Chol, "O günlerde tüm mücadelenin bittiğine inanıyordum. Kendi evimi inşa edebileceğimi düşünüyordum ama bugün evimde de olsam aslında evsizim." ifadesini kullandı.

- Hayali suyu ve elektriği olan bir ev

Chol gibi başkentin çevresinde mahallelerdeki tukullarda kalan yüz binlerce insan durmak bilmeyen enflasyona rağmen hayat mücadelesine devam ediyor.

Anne babası ve iki kız kardeşiyle yaşayan Chol’u en fazla düşündüren şey ise küçük kardeşlerinin eğtimi. Onlara iyi bir eğitim fırsatı vermek istediğini söyleyen Chol, onların okuyarak gelecekte iyi bir iş sahibi olmalarını istiyor.

Ekonomik durumu düzeldiğinde musluğundan suyun aktığı ve elektriği olan büyük bir ev almak istediğini anlatan Chol, “bir acıdan başka bir daha büyük acıya sürüklense" de umudunu koruduğunu söyledi.

On yıllarca süren savaştan sonra başını Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir'in çektiği Sudan Halk Kurtuluş Ordusu (SPLA) ve Sudan arasında 2005 yılında barış anlaşması imzalandı.

Anlaşma sonrası 2011 yılında Güney Sudan'ın bağımsızlığını kazanmasıyla Kenya, Uganda, Etiyopya, Sudan ve Avrupa ülkelerine göçen ve göçmek zorunda kalan yüz binlerce insan topraklarına geri döndü.

- 4 milyon kişi yerinden oldu

Ülke, 16 Aralık 2013'te Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit'in yardımcısı Riek Machar'ı “darbe teşebbüsünde bulunduğu” iddiasıyla görevden almasının ardından ise iç savaşa sürüklendi.

Taraflar, Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) gözetiminde yürütülen barış görüşmeleri çerçevesinde 17 Ağustos 2015'te anlaşmaya vardı, anlaşmaya uygun olarak kurulan geçici ulusal hükümet 28 Nisan'da göreve başladı. Ancak anlaşma, Mayardit'e bağlı güvenlik güçleriyle Machar yanlıları arasında 8 Temmuz 2016’da başlayan çatışmalar nedeniyle sekteye uğradı.

İç savaşta şimdiye kadar 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, Güney Sudanlıların 2 milyonu komşu ülkelere sığınırken 2 milyonu da ülke içinde farklı bölgelere göç etti.

Güvenlik sorunu ve ekonomik krizin getirdiği hayat pahalılığı sebebiyle halk yeterli besin maddelerine ulaşmakta zorluk çekiyor, yüz binlerce kişi kişi yurt dışından gelecek yardımlara muhtaç halde yaşıyor.

AA