ANKARA (AA) - SELEN TEMİZER - Suriye'de Beşşar Esed rejimi, muhaliflere ve sivillere karşı kimyasal silah kullanımını artırdı. ABD-Rusya anlaşmasıyla stoklarını imha etme güvencesi veren rejim, anlaşmadan bu yana 138 kez kimyasal silah kullandı.

Esed rejimi, 21 Ağustos 2013'te Şam'ın Doğu Guta bölgesinde kimyasal silah kullanmış, bin 400'ün üzerinde sivilin hayatını kaybetmesine, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 10 binin üzerinde sivilin yaralanmasına neden olmuştu.

Bunun üzerine ABD'nin daha önce ilan ettiği kırmızı çizgisi gereğince Suriye'ye müdahale etmesi beklentisi doğmuştu. Ancak Rusya, rejimin tüm kimyasal silah stoğunu imha etmesi teklifini getirerek müdahaleyi engellemişti. Taraflar 15 Eylül 2013'te anlaşmış, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (KSYÖ) devreye girdiği süreçte imha işlemi başlatılmıştı. Örgüt, işlemin 19 Ağustos 2014'te tamamlandığını duyurmuştu.

Ancak, örgütün imha ettiği stok, Esed'in bildirdiği envanterle sınırlı kalmıştı. Rejim başta Halep olmak üzere birçok noktada klor ve sarin gazlarını siviller üzerinde kullanmaya devam etti.

Suriye İnsan Hakları Ağı'nın (SNHR) 1 Ekim'de güncellenen verilerine göre, rejim son üç yılda sırasıyla en fazla İdlib, Şam kırsalı, Hama ve Halep'te olmak üzere 138 kez kimyasal silah saldırısı düzenledi.

Bu durum, rejiminin tüm kimyasal silah stoğunu imha ettirmediğini, bir kısmını gizlemeyi başardığını kesinleştirdi.

- Son 3 ayda 4 kimyasal saldırı: 131 sivil ölü

Halep'teki AA muhabirlerinin bildirdiğine göre, rejime ait savaş uçaklarının 6 Eylül'de doğu Halep'te kuşatma altındaki Sükkeri semtine attığı klor gazı içerikli bombalardan 100 sivil etkilenmişti.

12 Kasım'da KSYÖ, Esed rejimini kimyasal silah kullanmaya devam ettiği için ilk kez kınadı. KSYÖ açıklamasında ayrıca rejime, yasaklı silahların kullanıldığı alanların denetlenmesine izin vermesi çağrısında bulundu.

Türkiye, Fransa, Çin gibi ülkeler ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekretleri Ban ki-Mun da defalarca kimyasal silah kullanımının suç olduğunu hatırlatarak, rejimi kınadı.

Ancak Esed, kimyasal saldırı katliamlarına son vermedi.

24 Kasım'da doğu Halep'in Cezmetli ve Ard Hamra semtlerine atılan klor içerikli varil bombası, 13 sivilin ciddi derecede etkilenmesine sebep oldu.

9 Aralık'ta rejimin doğu Halep'in Cellum, Bab Kınnısriyn, Kellese, Bustan el-Kasr, Meğayir, Meadi, Firdevs, Ensari, Zibdiyyeve Mesakin Firdevs bölgelerine attığı klor içerikli bombalar 46 sivilin ölümü, 230 sivilin yaralanmasına neden oldu.

Son olarak dün terör örgütü DEAŞ kontrolündeki Hama'nın Akirbat beldesinde 85 sivil, hardal gazı saldırısının kurbanı oldu.

- Rejim inkar ediyor

Öte yandan rejim hala kimyasal silah kullanmadıklarını iddia ediyor. Rejimin BM Daimi Temsilcisi Beşşar Caferi, 2013 yılında Şam’ın doğusundaki Guta bölgesine yapılan kimyasal silah saldırısının Fransız istihbaratı tarafından organize edildiğini öne sürmüştü.

Caferi'nin bu iddiaları da Suriye'de kimyasal silah kullanan tarafların tespiti amacıyla BM ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütünce (OPCW) oluşturulan komisyonun raporunda yalanlanmıştı.

Söz konusu rapor, rejimin araştırmalara kısıtlı izin vermesi nedeniyle bu saldırılardan yalnızca 3'üne tespit getirebilmişti. Mekanizmanın 21 Ekim'de açıkladığı rapora göre rejim güçleri, 21 Nisan 2014'te İdlib'in Talmenes köyü, 16 Mart 2015'te Sarmin köyü ve 21 Ağustos 2016'da Halep'in Mare ilçesinde kimyasal silah kullandı.

AA