ANKARA (AA) - Türkiye'nin geçen yılki ihracatının yüzde 44,6'sı, ithalatının ise yüzde 59,4'ü büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 yılına ilişkin "Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistiklerini" açıkladı.

Buna göre, dış ticaret verileri, iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileriyle eşleştirilerek, dış ticaret yapan girişimlerin özellikleri elde edildi.

Dış ticaret istatistikleri ve iş kayıtları sistemi kullanılarak elde edilen verilere göre, 2016'da 66 bin 668 girişim ihracat, 67 bin 886 girişim ise ithalat yaptı.

İhracatta, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,2 olurken, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,6, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,5 olarak hesaplandı. İhracatta 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 44,6 olarak kayıtlara geçti.

İthalatta ise 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 7,7, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 13,6, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,2, 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 59,4 olarak belirlendi.

- İhracatın yarısından fazlası sanayi sektöründe

Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 56,5’i, ithalatın ise yüzde 53,3’ü sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 37,7, ithalattaki payı ise yüzde 35,4 düzeyinde hesaplandı.

Sanayi sektörünün ihracatının yüzde 64,9’u 250 ve fazla çalışanlı büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatının yüzde 88,6’sını 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler (KOBİ) gerçekleştirdi.

Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta, 250 ve daha çok çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 73,4 olurken, ticaret sektörünce gerçekleştirilen ithalatın yüzde 65,6’sı 1-249 kişi çalışan KOBİ'ler tarafından yapıldı.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, geçen yıl ihracatlarının yüzde 51,7’sini AB ülkelerine, yüzde 18,9’unu Yakın ve Orta Doğu ülkelerine yaptı. AB 28 ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 60,9’unu sanayi, yüzde 34,7’sini ise ticaret sektöründeki girişimler oluşturdu.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 41,3’ünü AB’den, yüzde 24,9’unu diğer Asya ülkelerinden, yüzde 11’ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Söz konusu girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 38,7 ile AB, yüzde 34,4 ile diğer Asya ve yüzde 9,2 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.

İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 57,5'ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 36,8'ini ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 95,5’ini imalat sanayi ürünleri, yüzde 2,6’sını tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

Öte yandan imalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 51,8’i sanayi, yüzde 39,1’i ticaret ve yüzde 9,2’si diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 81,9’unu imalat sanayi ürünleri, yüzde 10,1’ini madencilik ürünleri, yüzde 3,7’sini ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

- İthalatın yüzde 53,6’sı ilk 100 girişim tarafından gerçekleştirildi

İhracatın yüzde 45,5’ini, ithalatın ise yüzde 53,6’sını ilk 100 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde 18,4’ünü, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 20’sini gerçekleştirdi.

Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 17,4, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı ise yüzde 14 olarak belirledi.

Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 17,3 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı yüzde 13,3 oldu.

- Girişimlerin yüzde 43,8’i tek ülkeye ihracat yaptı

Girişimlerin yüzde 43,8’i tek ülkeye, yüzde 16,7’si iki ülkeye ihracat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,6 olurken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 56'yı buldu.

Girişimlerin yüzde 48,4’ü tek ülkeden, yüzde 16,8’i iki ülkeden ithalat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,1, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 59,9 olarak belirlendi.

AA