TBMM (AA) - Devlet ve vakıf üniversitelerinin öğretim elemanları ve memurlarına uygulanabilecek disiplin cezaları, uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, meslekten ve kamu görevinden çıkarma cezaları yeniden düzenleniyor.

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'nda kabul edilen Milli Eğitim Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK ile Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Tasarı, disiplin cezalarını düzenliyor.

Buna göre, yükseköğretim kurulu başkanı, üst kuruluşlar ile bağımsız vakıf meslek yüksekokulu müdürleri de disiplin amiri olabilecek.

Yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarında disiplin amirlerince verilebilecek tüm cezaların kanun ile belirlenmesi sağlanacak. Devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanları, memur ve diğer personeline uygulanabilecek disiplin cezaları, uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezaları olacak.

Kanun kapsamındaki kamu görevlileri için uyarma cezasını gerektiren fiiller; yetkili makamların bilgi ve belge istemini mazeretsiz olarak zamanında yerine getirmemek, maiyetindeki elemanların yetiştirilmesinde özen göstermemek, destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek şeklinde belirleniyor.

- Kınama cezası

Kınama cezasını gerektiren fiiller şöyle olacak:

- Yetkili makamların görevle ilgili bilgi ve belge istemini mazeretsiz olarak zamanında yerine getirmemek.

- Resmi olarak ders vermekle yükümlü bulunulan öğrencilere özel ders vermek.

- Resmi ilan, afiş, program, yazı ve benzeri dokümanları koparmak, yırtmak veya tahrif etmek.

- Üniversite veya bağlı birimlerin sınırları içinde herhangi bir yeri kurumun izni olmadan hizmetin amaçları dışında kullanmak veya kullandırmak.

- Yayınlarında hasta haklarına riayet etmemek.

- İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak.

- Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.

- Akademik atama ve yükseltmelere ilişkin başvurularda bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.

- İçeriği itibariyle şiddet, terör ve nefret amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak ve bunların kurumların herhangi bir yerine asmak, teşhir etmek.

- Yükseköğretim kurumları içinde siyasi parti faaliyetinde bulunmak veya siyasi parti propagandası yapmak.

- Aylıktan kesme cezası

Aylıktan veya ücretten kesme cezasını gerektiren filler, tasarıda şu şekilde belirleniyor:

- Yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarının organlarında yapılan konuşma ve alınan kararları, yetkili olmadığı halde organ veya üyelerinin aleyhinde davranışlara yol açmak maksadıyla dışarı yaymak.

- Kuruma ait araç, gereç, belge ve benzeri eşyayı görevin sona ermesine ve kurumca yazı ile istenmesine rağmen belirlenen süre içinde geri vermemek.

- Araştırma ve deneylerde, hayvanlara ve ekolojik dengeye zarar vermek.

- Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak.

- Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekanları imkanları ve cihazları amaç dışı kullanmak.

- Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak.

- Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak.

- Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak suç isnadında bulunmak.

- Hukuka aykırı olarak kurumun bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına kasten girmek veya orada kalmak.

- Kişilerin özel hayatı ile ilgili rızası olmadan açıklama yapmak suç olacak.

- Kademe ilerleme durdurulması

Tasarıda, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme cezasının da koşulları belirleniyor.

Devlet yükseköğretim kurumlarında bulunulan kademedeki ilerlemenin, fiilin ağırlık derecesine göre bir ila üç yıl arasında durdurulması; vakıf yükseköğretim kurumlarında ise fiilin ağırlık derecesine göre üç ila altı ay süreyle brüt ücretten kesintiye gidilmesi olarak belirleniyor.

Bu ceza kapsamına giren fiiller şu şekilde sıralanıyor:

- Hizmet içinde resmi bir belgeyi tahrif etmek, yok etmek, gizlemek veya sahte olarak düzenlemek, sahte belgeyi bilerek kullanmak, kullandırmak.

- Görevi sebebiyle veya görevi sırasında doğrudan veya dolaylı olarak her ne ad altında olursa olsun menfaat sağlamak, iş sahiplerinden veya öğrencilerden borç para istemek veya almak.

- Kamu hizmetlerinin yürütülmesini engellemek, boykot ve işgal eyleminde bulunmak.

- Ders, seminer, konferans, laboratuvar, grafik çalışma ve sınav gibi öğretim çalışmalarının yapılmasına engel olmak, görevlileri, öğrencileri eğitim-öğretim alanı dışına çıkartmak, görev yapılmasına engel olmak, öğrencileri bu tür davranışlara teşvik etmek veya zorlamak ya da bu maksatla yapılacak hareketlere iştirak etmek.

- Basın-yayın veya bilişim sistemlerini kullanarak amiri, iş arkadaşları, personeli, hizmetten yararlananlar veya öğrencileri hakkında gerçeğe aykırı açıklamada veya haksız isnatta bulunmak veya rızaları olmaksızın özel hayatlarıyla ilgili açıklama yapmak.

- İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak suretiyle kişilere zarar vermek.

- Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak, araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarlan doğrultusunda araştırma sonuçlarım tahrif etmek veya şekillendirmek.

- Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak.

-Kanunların izin verdiği haller dışında siyasi partilere üye olmak.

- Üniversite öğretim mesleğinden çıkarma

Tasarıda, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma, akademik bir kadroya bir daha atanmamak üzere üniversite öğretim mesleğinden çıkarma olarak tanımlanıyor. Üniversite öğretim mesleğinden çıkarma cezasını gerektiren fiil ise kasten başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan, kısmen veya tamamen kendi eseri gibi gösterme olarak düzenleniyor.

Kamu görevinden çıkarma cezasını gerektiren fiiller de terör niteliğinde eylemlerde bulunmak veya bu eylemleri desteklemek, kanunların izin verdiği haller dışında siyasi partilere üye olmak, amire, iş arkadaşlarına, personeline, hizmetten yararlananlara veya öğrencilerine fiili saldırıda veya cinsel tacizde bulunmak, kamu hizmeti veya öğretim elemanı sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak, uyuşturucu veya uyuşturucu olarak kabul edilen diğer uyarıcı maddeleri kullanmak, bulundurmak, başkalarına vermek, kullanılmasını özendirmek, satmak, imal etmek, hukuka aykırı olarak kurumun verilerini elde etmek, kaydetmek, kullanmak, depolamak, dağıtmak, değiştirmek veya yok etmek, kurumun bilişim sistemlerinin işleyişini kasten engellemek veya bozmak olarak belirleniyor.

Yükseköğretim Kanunu'nda yapılan değişiklikle; yükseköğretim üst kuruluşları başkan ve üyeleri ile yükseköğretim kurumları yöneticilerinin, kadrolu ve sözleşmeli öğretim elemanlarının ve memurların suç işlediklerinin iddia edilmesi halinde, buna ilişkin ihbar veya şikayet başvurusunun somut ve inandırıcı mahiyette bilgi veya belge olmaksızın yapılması halinde veya suçun işlenmediğinin kısa bir inceleme ile açıkça görülebildiği diğer hallerde, inceleme yapılmasının ardından ceza soruşturması başlatılmamasına karar verilebilmesi olanaklı hale getiriliyor.

(Sürecek)

AA