İSTANBUL (AA) - Yonca Eldener, "Göbekli Tepe: Dünyanın en eski mabedi nereden başladığımızı fısıldıyor..." isimli panelde Göbekli Tepe'yi anlattı.

Tarihi, milattan önce 10 binli yıllara dayanan, "T" şeklindeki dikilitaşların sıralandığı ve Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik Köyü yakınlarında bulunan Göbekli Tepe, arkeologlar tarafından en eski mabed olarak nitelenmiş ve insanlık tarihinin bilinmeyen yönlerini açığa çıkarmıştı.

"Göbekli Tepe Muhafızı" kitabının yazarı Eldener, bir alışveriş merkezinde düzenlenen panelde, Göbekli Tepe'ye olan ilgisinin, Papua Yeni Gine'deki bir politikacı olan Yali'nin, Prof. Dr. Jared Diamond'a sorduğu "Neden beyaz adamın siyah adamdan çok kargosu var?" sorusuyla başladığını söyledi.

Pek çok alanda farklı çalışmalar yaptığını aktaran Eldener, "Aslında ben insanı merak eden biriyim. Yali'nin sorusundaki "kargo" zenginliği temsil ediyor. Neden beyaz adam daha zengin? Bir üstün ırkın olmadığı zamanlar ne zamandı? Eşitlik ne zaman bozuldu? Bu gibi sorular beni tarım çağına, Anadolu topraklarında bulunan Göbekli Tepe'ye götürdü." dedi.

Eldener, dünyadaki su seviyesinin gün geçtikçe yükseldiğini ve bugünkü seviyesine geldiğini belirterek, "Dünyadaki değişimler gibi, insan yapısında da zamanla değişimler oldu. Bizim coğrafyamız, gelişmenin en erken başladığı coğrafya. Anadolu'nun, bu işin kalbi olduğu ortaya çıktı. Kültür devrimi burada başladı ve dünyaya yayıldı." ifadelerini kullandı.

Göbekli Tepe'nin, araştırmacılara uzun yıllar boyu soru sorduracağını vurgulayan Eldener, şunları söyledi:

"Yerleşik hayata geçildikten sonra eşyalar yapılmadı. Çok eşya kullandığımız ve onları taşıyamadığımız için yerleşik hayata geçtik. Bugün geldiğimiz noktada, hikaye yazan, eşya bağımlısı olan, hiyerarşik düşünen, ataerkil, gelecek kaygısı olan ve vahşi bir toplumuz. Bu değişimler de Göbekli Tepe'de başladı. Göbekli Tepe, insanlığı yeniden düşünmemizi sağladı. Göbekli Tepe'de yerleşim yerleri yok. Burası bir ibadet merkezi. Göbekli Tepe'de yapılan tapınaklarda çok sayıda insan çalışmış olmalı. İnsanlar, koca koca yapılar, abideler dikmeye başladığı için, kendini dünyanın merkezinde saymaya başladı."

AA