ENCEMİNE (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bizim Afrika'ya bakışımız asla daha sonra bu topraklara gelen sömürgeciler gibi olmadı, olmayacak. Afrika kıtasındaki tüm ilişkilerimizde karşılıklı saygıyı, sevgiyi, kazan kazan ilkesini temel alıyoruz. Birlikte gelişmeyi, birlikte yönetmeyi, birlikte zenginleşmeyi arzu eden bir anlayışla ilişkilerimizi geliştirmenin çabası içindeyiz." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hilton Otel'de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türkiye-Çad İş Forumu'nda Türk ve yabancı iş adamlarına hitap etti.

İki ülke arasındaki ilişkilerin köklü bir tarihi olduğunu anlatan Erdoğan, Çad topraklarında yaşayan tüccarların ticaret yollarının asırlar boyunca Osmanlı topraklarından geçtiğini söyledi.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1551'de İspanyol işgalindeki Trablusgarp'ın fethedilip İstanbul'a bağlanmasıyla başlayan bu ilişkinin bir asır öncesine kadar kesintisiz sürdüğünü belirten Erdoğan, "Osmanlı'nın Fizan sancağıyla bugünkü Çad'da bulunan Kanim Bornu Sultanlığı'nın yakın iş birliği içinde olduğunu görüyoruz. Bu durum, münasebetlerimizin her alanda ilerlemesini sağlamış hatta karşılıklı elçi teatileri gerçekleştirilmiştir." diye konuştu.

Türk Hava Yollarının (THY) 2013'den itibaren Encemine'ye sefer başlatıp iki ülke ve halklar arasındaki uzun tarihi ve ticari bağları yeniden canlandırma yolunda önemli adım attığını aktaran Erdoğan, iki ülkede büyükelçiliklerin faaliyete başlamasıyla ekonomik ilişkileri destekleyecek diplomatik altyapının da tesis edildiğini ifade etti.

Türkiye-Çad arasındaki görüşmeleri anımsatan Erdoğan, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Çad Ticaret Odası koordinasyonunda 20 kişilik Türk iş adamı heyetinin Ekim 2014'te Çad'ı ziyaret ettiğini, 2015'te Türkiye Çad Karma Ekonomik Komisyonu birinci dönem toplantısının Ankara'da düzenlendiğini ve 4 anlaşma imzalandığını, Çadlı iş adamlarını Kasım 2016'da da Türkiye Afrika Karma Ekonomi ve İş Forumu'nda İstanbul'da ağırladıklarını anlattı.

Erdoğan, bugün gerçekleştirdikleri ziyaretin de başarılı geçtiğini vurgulayarak, 7 anlaşma imzaladıklarına işaret etti.

- "Çad bizim için Afrika politikamızda çok kritik bir ülkedir"

İki ülke arasında ekonomi ve ticari ilişkilerin ahdi zemini sağlamlaştıkça ticaret rakamları ve yatırımların artacağını da dile getiren Erdoğan, "Çad bizim için Afrika politikamızda çok kritik bir ülkedir. Göreve başladığımda 15 yıl önce Afrika'da bizim 12 büyükelçiliğimiz vardı, şimdi 39 büyükelçiliğimiz var. Bu sayıyı biz artık yeterli bulmuyoruz. Dışişleri Bakanımız 41 diyor. Gökten ne yağar ki yer kabul etmez. İnşallah bu sayı Afrika'nın tamamına sirayet eder." ifadelerini kullandı.

Erdoğan, Çad ile ilişkileri her alanda geliştirmek, derinleştirmek ve bağları kuvvetlendirmek istediklerinin altını çizerek, "Çad'ın daha da gelişmesi ve kalkınması için elimizden gelen desteği vermeye hazırız ve Çad'ın teröre kurban edilmesini asla istemiyoruz. Zira terörün ne olduğunu biz gayet iyi biliriz çünkü teröre çok kurban verdik. Biz damdan düştük. Damdan düşenin halinden damdan düşen anlar, diğerleri anlamaz." değerlendirmesini yaptı.

Türkiye'nin birçok terör örgütüyle Çad'ın da Boko Haram ile mücadele ettiğini hatırlatan Erdoğan, Çad'daki dik duruşun ülkeyi terörden daha arındırmış hale getirdiğini söyledi.

- "Tüm kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

"Terör asla uyumaz, bunu biliniz. Terörist de uyumaz. Onun için dik duracağız, yolumuza öyle devam edeceğiz. İşte en son G5 zirvesi bu bakımdan Afrika'da önemliydi. Biz aynen zirvedeki tüm kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Bizim Afrika'ya bakışımız asla daha sonra bu topraklara gelen sömürgeciler gibi olmadı, olmayacak. Afrika kıtasındaki tüm ilişkilerimizde karşılıklı saygıyı, sevgiyi, kazan kazan ilkesini temel alıyoruz. Birlikte gelişmeyi, birlikte yönetmeyi, birlikte zenginleşmeyi arzu eden bir anlayışla ilişkilerimizi geliştirmenin çabası içindeyiz."

Erdoğan, dünkü Sudan ziyaretini anımsatarak, Çad'dan sonra da Tunus'a geçeceklerini, orada da aynı görüşmeleri yapıp aynı mesajları vereceklerini dile getirdi.

Bütün bunlar yapılırken bu ülkeler arasında güçlü, siyasi ve ekonomik bir altyapı kurulması gerektiğini belirten Erdoğan, "Bu ilişkilerimizi halklarımız arasındaki gönül bağını güçlendirmeye yönelik çalışmalarla taçlandırmamız şart. Gönül bağının olmadığı, sadece çıkar boyutunda kalan bir münasebet bizim tarzımız olmadığı gibi muhataplarımız için de bunun kalıcı fayda sağlamayacağını düşünüyoruz." dedi.

Erdoğan, bu kapsamda Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) Çad'da 50'nin üzerinde proje gerçekleştirdiğini anlatarak, bu projelerin büyük bölümünün sağlık, eğitim, tarım gibi orta ve uzun vadede kalkınmayı teşvik edici mahiyette olmasına özel önem verdiklerini söyledi.

Bugün Cumhurbaşkanı Debi ile her alanda görüşmeler gerçekleştirdiklerini, bu görüşmelerin heyetler arasında devam ettiğini kaydeden Erdoğan, Türkiye'de şu anda eğitim öğretim gören Çadlı öğrenciler olduğunu, bu sayıyı artırabileceklerini aktardı.

Erdoğan, aynı şekilde Türkiye'den öğrencilerin de dil eğitimi için Çad'a gönderilebileceğini belirterek, eğitimin ticari ve ekonomik ilişkilere katkıda bulunacağını, Çad'daki Maarif Vakfı okullarının bu konudaki iş birliğinin lokomotifi olacağını bildirdi.

"Maarif okullarında eğitim öğretim gören Çadlı çocuklarımızı kendi evlatlarımızdan ayrı tutmayacağımızı bilmenizi isterim." diyen Erdoğan, Çad'a tahsis edilen eğitim öğretim bursları ve diğer projelerin de kesintisiz devam edeceğini dile getirdi.

- "'Gelin birlikte kazanalım' diyoruz"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin hem Çad'da yatırım yapan iş adamlarını destekleyecek hem de Türkiye'ye yatırım yapacak tüm girişimcileri teşvik edecek imkana sahip bir devlet olduğuna vurgu yaparak, şöyle konuştu:

"Küresel ekonomiyi olumsuz yönde etkileyen kriz ortamı sürerken Türkiye, bu yılın ilk 3 çeyreğinde yüzde 7,4'lük bir büyüme oranını yakalamıştır. Ülkemize gelen uluslararası yatırım miktarı son 15 yılda 180 milyar doları bulmuştur. Türkiye, milli geliri 860 milyar dolar olan, ihracatı ise 157 milyar dolara doğru giden bir ülke konumundadır. Dünyanın her yerinde siyasi ve ticari ilişkileri bulunan bir ülkedir. Avrupa Birliği ile her ne kadar son dönemde bizden kaynaklanmayan sebeplerle memnuniyetsizlikler olsa da yarım asrı aşan yakın ilişkilerimiz var. Kurucusu olduğumuz G20'nin çalışmalarında aktif rol oynuyoruz. İslam İşbirliği Teşkilatı, dönem başkanlığımız sırasında hiç olmadığı kadar dünya siyasetinde etkin bir konuma geldi. Dünyadaki tüm önemli bölgesel örgütlerle ilişkilerimizi geliştirmenin çabası içindeyiz."

İstanbul'dan bir kaç saatlik uçuş mesafesiyle bir milyar insana ve dünya ekonomisinin önemli bir bölümüne ulaşmanın mümkün olduğuna dikkati çeken Erdoğan, Türkiye'nin sahip olduğu büyük medeniyet mirası ve tarihi birikimin güçlü ilişkiler kurmak için sağlam bir altyapı sunduğunu söyledi.

Afrika ile de Osmanlı döneminden beri mevcut yakın ilişkileri güçlendirme konusunda kararlı iradeye sahip olduklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:

"Bugün de Afrika'ya olan ilgimizin gerisinde buradaki kardeşlerimizle potansiyellerimizi, imkanlarımızı birlikte değerlendirme gayesi vardır. Afrika ülkelerini, eşit ve karşılıklı sevgi, saygı zemininde ilişkilerimizi geliştireceğimiz ortaklarımız olarak görüyoruz. 'Gelin birlikte kazanalım' diyoruz. Bu çağrının bugün burada Çad-Türkiye İş Forumu toplantısında karşılık bulacağına inanıyorum."

Erdoğan, konuşmasının sonunda iş forumunun düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür etti.

(Bitti)

AA