ANKARA (AA) - ZUHAL DEMİRCİ/ABDOULAYE İBRAHİM BACHİR - Türkiye'nin Mogadişu Büyükelçisi Olgan Bekar, Türkiye'nin Somali'de ayrıcalıklı bir yeri olduğunu belirterek "Biz, Somali'de hiçbir aktörle rekabet içinde olmadık. Böyle bir çabamız hiçbir zaman olmadı." ifadelerini kullandı.

Büyükelçi Bekar, 10. Büyükelçiler Konferansı kapsamında bulunduğu Ankara'da, Türkiye-Somali ilişkileri ve Türk kurumlarının bu ülkedeki faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Bekar, Somali'nin 1991'deki iç savaşın ardından yeniden ayağa kalktığına ve inşa sürecine girdiğine işaret ederek ülkedeki güvenliğin yeniden tesis edilmesi için verilen destek kapsamında Türkiye'nin geçen yıl Somali'de askeri eğitim tesisi kurduğunu hatırlattı. Bu tesiste, 2 yıl süreli subay, 1 yıl süreli astsubay ve asker eğitimi olmak üzere üç farklı eğitim programının yürütüldüğünü belirten Bekar, eğitimlerini başarıyla tamamlayan ilk astsubayların mezuniyet töreninin 7 Ağustos'ta yapıldığını söyledi.

Büyükelçi Bekar, bu tesiste, asker eğitim programının yanı sıra polis eğitimine yönelik de çalışmalar başlatıldığını ifade ederek ülkede polis özel harekat birimini oluşturmaya çalıştıklarını kaydetti.

- "AMISOM bir süre daha ülkede faaliyet gösterecek"

Büyükelçi Bekar, Somali'de terör örgütü Eş-Şebab ile mücadelede hükümet güçlerine destek veren ve 2007'den bu yana ülkede faaliyet gösteren Afrika Birliği Somali Misyonu (AMISOM) birliklerine bağlı askerlerin sayısının azaltılması yönünde ülkede tartışmaların olduğunu belirtti.

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin de tedricen askerlerin azaltılması yönünde kararının bulunduğunu hatırlatan Bekar, "Somali'nin mevcut koşulları içinde asker azaltmanın şimdilik mümkün olamayacağı hususunda herkes mutabık kaldı. AMISOM bir süre daha ülkede faaliyet göstermeye devam edecek." dedi.

Ülkedeki güvenlik kurumlarının halihazırdaki kapasitesinin AMISOM'dan görev ve sorumluluğu almaya müsait olmadığını belirten Bekar, "Şu anda AMISOM askerlerinin hızlı şekilde ülkeden ayrılması söz konusu değil. Bu, üzerinde çalışılan bir konu. AMISOM olmadan şu anda Somali'de güvenliği tesis etmede sıkıntılarla karşılaşılabilir." değerlendirmesinde bulundu.

- Somali-Somaliland arasındaki arabuluculuk faaliyetleri

Büyükelçi Bekar, Türkiye'nin 2013'ten bu yana Somali ve özerk bölge Somaliland arasında arabuluculuğa ilişkin çalışmalar yürüttüğüne işaret ederek Somaliland'da geçen yıl yapılan seçimler ve Somali'de yaşanan gelişmeler nedeniyle bu dönemde arabuluculuk konusuna ilişkin yeni bir ivmenin yaşanmadığını söyledi.

Türkiye'nin taraflarla temasının sürdüğünün altını çizen Bekar, "Yakın bir dönemde bu birlikteliğin sağlanmasını teminen görüşme sürecini yeniden başlatmayı umut ediyoruz." şeklinde konuştu.

- Etiyopya-Eritre arasındaki dostluk ve barış anlaşması

Etiyopya ve Eritre arasındaki dostluk ve barış anlaşmasına da değinen Büyükelçi Bekar, söz konusu uzlaşının Somali üzerinde de olumlu etkileri olduğunu vurguladı.

Bekar, varılan anlaşmanın ardından Somali Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu'nun Eritre'yi ziyaret ettiğini, Eritre Dışişleri Bakanının da Somali'ye ziyarette bulunduğunu hatırlatarak bu durumun Somali için memnuniyet verici bir gelişme olduğunu dile getirdi.

Somali ve Eritre arasında geçmişte çok yakın ve güçlü ilişkilerin olduğuna dikkati çeken Bekar, "Etiyopya-Eritre arasındaki yakınlaşmanın bir sonucu olarak Somali-Eritre arasındaki süreci destekliyoruz. Bu, bölge için olumlu bir gelişme." değerlendirmesinde bulundu.

- "TİKA, 2019'da parlamento binasının inşa sürecine başlayacak"

Dünyanın pek çok bölgesinde önemli faaliyetlere imza atan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA), Somali'de iki nehir üzerindeki su kanallarının birleştirilmesi ve su toplama havzasının temizlenmesi projesi olduğunu belirten Bekar, bu projede son aşamaya gelindiği bilgisini paylaştı.

Büyükelçi Bekar, birtakım küçük teknik ayrıntıların açıklığa kavuşturulduktan sonra iki nehrin sulama kanallarının iyileştirilmesi projesini uygulamaya başlanacağını kaydetti.

Somali'nin, TİKA'nın dünyada en fazla proje yaptığı yerlerin başında geldiğine işaret eden Bekar, "TİKA, şu anda geçici parlamento binasını inşa ediyor. Yıl sonuna kadar geçici parlamento binasını tamamlayacak ve önümüzdeki yıl ana parlamento binasının inşa sürecini başlatacak." dedi.

- "Türkiye'nin Somali'de ayrıcalıklı bir yeri var"

Somali'nin çok kırılgan bir ülke olduğunu ve ülkede her şeyin sıfırdan inşa edilmeye çalışıldığını belirten Bekar, Türkiye'nin Somali'deki çalışmalarıyla önemli rol oynadığının altını çizdi. Bekar, Türkiye'nin yanı sıra birçok ülkenin de Somali'nin yeniden ayağa kaldırılması için farklı ölçeklerde çaba gösterdiğini söyledi.

Büyükelçi Bekar, Somali'de bazı ülkelerin rekabet içinde olduğu iddialarına ilişkin, "Biz, Somali'de hiçbir aktörle rekabet içinde olmadık. Böyle bir çabamız hiçbir zaman olmadı. Türkiye, 2011'den bu yana Somali halkının gerçekten sevgi ve güvenini kazandı ve Türkiye'nin Somali'de ayrıcalıklı bir yeri var." ifadelerini kullandı.

Somali halkının bu denli sevgisini kazanmış bir ülke olan Türkiye'nin başka bir aktörle karşılaştırılmasını doğru bulmadığını dile getiren Bekar, "Türkiye'nin amacı Somali halkına yardım etmek, somut projeleri sahada uygulamak ve halkın 1991 sonrası çektiği ızdırabı azaltarak, hak ettikleri yaşama kavuşmalarına yardımcı olmak." şeklinde konuştu.

Büyükelçi Bekar, sözlerini şöyle tamamladı:

"Biz, hiç kimsenin Somali'nin iç işlerine doğrudan müdahale etmesini istemiyoruz. Ülkelerin yapıcı rol oynamasını istiyoruz. Somali'de dengeleri bozacak politikaların Somali halkına zarar vereceğini öngörüyoruz ve bunu da istemiyoruz. Bu, ülkedeki ilgili diğer aktörlerin de ortak görüşü."

AA