ANKARA (AA) - Ahmet Yesevi Üniversitesi tarafından düzenlenen "Bağımsızlıklarının 25. Yılında Türk Cumhuriyetleri Sempozyumu" Ankara'da başladı.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türk Keneşi, Uluslararası Türk Akademisi, Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Kazakistan Büyükelçiliği, TÜRKSOY, Türk Tarih Kurumu ve Ankara Siyasal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin (ASEM) destekleriyle düzenlenen 2 gün sürecek sempozyumun ilk oturumuna Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın başkanlık etti.

Sempozyuma Kazakistan Cumhuriyeti Parlamentosu Başkanı Nurlan Nigmetulin adına katılan milletvekili ve TÜRKPA delegasyon üyesi Sauykbek Abdrakmanov, programın protokol konuşmaları sırasında söz alarak, Türkiye'nin 25 yıl önce Kazakistan’ın bağımsızlığını ilan etmesi üzerine hemen Kazak kardeşlerinin ülkesini bağımsız ülke olarak tanıdığına dikkati çekti.

Abdrakmanov, "Ankara, bağımsızlık ilanının hemen iki saat arkasından Kazakistan'ı bağımsız ülke olarak tanımıştı. Bu, dünya diplomasisinde daha önce görülmemiş bir olaydır. Türk kardeşlerimizin bizim bu haberimizi beklediğini gösteren bu olayı hiçbir zaman unutmayacağız. Allah'ın birlikte yarattığını hiç kimse ayıramaz. Biz yaratılışımızdan bu yana birlikte olduğumuz için kimse bizi ayıramaz. Dilimiz dinimiz ortaktır. Dolayısıyla zorlukta da sevinçte de birlikte olacağız." ifadelerini kullandı.

Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişimi sırasında büyük üzüntü duyduklarını kaydeden Abdrakmanov, "Türk halkı demokrasi kurallarına uygun olarak kendi bağımsızlığını, iradesini ortaya koyarak, kendi kahramanlığını göstererek devletin ve ülkenin birliğini nasıl koruduğunu bize çok güzel bir örnekle gösterdi. Biz bunu sevinçle gururla karşıladık." dedi.

- "Bir millet, iki devlet"

Sempozyumun "Diplomatik Perspektiften Türkiye-Türk Cumhuriyetleri İlişkileri" başlıklı birinci oturumunda konuşan Azerbaycan'ın Ankara Büyükelçisi Faig Bağırov, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ı ilk tanıyan ülkenin de "dost ve kardeş" Türkiye olduğunu hatırlattı.

İkili ilişkilerde "Bir millet, iki devlet" anlayışının altını çizen Bağırov, Azerbaycan'ın uluslararası sistemle bütünleşmesi, bölgesel güvenliğin sağlanması ve sosyo-ekonomik, bilimsel ve kültürel atılımların gerçekleşmesi için Türkiye ile çok yönlü işbirliği geliştirilmesine özel önem verildiğini belirtti.

İki ülke arasında diplomasi, ekonomi, enerji, ticaret, eğitim, kültür ve savunma gibi alanlarda ilişkilerin güçlenerek stratejik müttefiklik düzeyine ulaştığını kaydeden Bağırov, bu kapsamda Hazar Denizi enerji kaynaklarının Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı gibi projelerin gerçekleştirilmesinin Azerbaycan ve Türkiye arasında kardeşlikten stratejik ortaklığa geçişi sağladığını belirtti.

Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin karşılıklı güven ve dayanışma temelinde kurulduğunu anlatan Bağırov, iki ülkenin bölgesel ve uluslararası platformlarda birbirlerini desteklediklerini söyleyerek, "Özellikle de Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki Dağlık Karabağ sorununun çözümü sürecinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası arenada sergilediği kararlı tutum ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün sağlanmasına yönelik yürüttüğü destek politikaları gerçek dayanışma örnekleridir." diye konuştu.

- "Türkiye hep yanımızda yer almıştır"

Kazakistan'ın TÜRKSOY Temsilcisi Malik Otarbayev, ülkesinin bağımsızlığını kazandığı ilk günden bu yana Türkiye'nin desteğini Kazak halkının yanında hissettiklerini dile getirdi.

Türkiye'nin siyasi ve ekonomik alanda Kazakistan'a desteğini his esirgemediğini ve BM Güvenlik Konseyi'ne geçici üye seçilmesine de destek verdiğini vurgulayan Otarbayev, Türkiye'den Kazakistan'a yaklaşık 2 milyar dolar, Kazakistan'dan Türkiye'ye ise 1 milyar dolar tutarında yatırım yapıldığını ve Kazakistan'da faaliyet gösteren bin 400'den fazla Türk şirketinin ülkenin ekonomisinin gelişmesine katkıda bulunduğunu kaydetti.

- "İlişkilerimizi 25 yılla sınırlamak mümkün değil"

Kırgızistan'ın Ankara Büyükelçisi İbragim Yunusov da Kırgızistan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülkenin yine "dost ve kardeş" Türkiye olduğuna işaret etti.

TÜRKSOY, Türk Keneşi ve TÜRKPA gibi kurumların Türk Cumhuriyetleri arasında ilişkilerin kurulması ve yakınlığın sağlanmasına çok büyük katkıları olduğuna dikkati çeken Yunusov, Türkiye ile Kırgızistan arasında bilim, eğitim ve sağlık alanlarında artan dayanışma ve işbirliğinin önemini de vurguladı.

Ekonomik ilişkileri geliştirme konusunda da iki ülkenin karşılıklı ticaret hacminin 1 milyar dolara çıkarılması için çalışmaların devam ettiğini bildiren Yunusov, "Şu anda Kırgızistan'da 400'ün üzerinde Türk yatırım şirketi ticari faaliyet yürütmektedir. Aynı zamanda Kırgız tarafından da Türkiye'de 100'ün üzerinde şirket ticari faaliyet gerçekleştirmektedir. Bizim Türkiye ile olan ilişkilerimizi sadece bu 25 yılla sınırlamak mümkün değildir. Türk kardeşlerimizle ilişkilerimiz asırlar öncesine, onuncu asırlara kadar dayanmaktadır." dedi.

- "İnanıyorum ki ülkelerimiz gelecekte de dayanışma içinde olacak"

Özbekistan Büyükelçiliği Müsteşarı Şukrat Yigitaliyev, Türk ve Özbek halkı arasında yüzyıllara dayanan kardeşlik ve dostluk ilişkilerinin, Özbekistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinin ardından da devam ettiğini, Özbekistan'ı tanıyan ve ülkenin başkenti Taşkent'te ilk büyükelçiliği açan ülkenin de Türkiye olduğunu anlattı.

İki ülke arasında 100'den fazla anlaşma ve protokol imzalandığını ancak önemli olanın ebedi dostluk anlaşması olduğunu söyleyen Yigitaliyev, ilişkilerin ekonomik ve ticari alanlarda da ivme kazandığına dikkati çekti. Yigitaliyev, daha önce yaklaşık 130 milyon dolar olan ikili ticaret hacminin bugün yaklaşık 1,3 milyar dolara yükseldiğini kaydetti.

AA