NEW YORK (AA) - ÖVÜNÇ KUTLU - Houston Üniversitesi Enerji Ekonomisti Prof. Dr. Ed Hirs, ABD'de petrol üretim maliyetinin varil başına yaklaşık 65 dolardan 45 dolara kadar düştüğünü ve küresel petrol piyasasında tutunmayı başaran ABD'li şirketlerin eskisine göre daha rekabetçi bir konuma geldiğini belirtti.

Hirs, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD'nin "Shale 2.0" olarak da bilinen ikinci kaya petrolü devrimine girdiğini söyledi.

Suudi Arabistan ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) tarafından Ekim 2014'te başlatılan "fiyat savaşı" nedeniyle ABD'de 250'den fazla petrol firmasının iflas ettiğini dile getiren Hirs, Amerikan petrol endüstrisinde yaklaşık 250 bin çalışanın işini kaybettiğini ve 250 bin doların üzerinde sermayenin yok olduğunu anlattı.

Düşük petrol fiyatlarıyla mücadele eden ABD'li petrol üreticilerinin işletme masraflarını kıstığını ve yeni teknolojiler geliştirerek küresel petrol piyasasında varolmaya çalıştığını ifade eden Hirs, "Bugün ABD'nin kaya petrolü üretiminde gördüğümüz artış, ülkenin küresel piyasada hayatta kaldığının bir göstergesidir." değerlendirmesinde bulundu.

ABD'de petrol kuyularında sondaj yapma performansının da arttığını söyleyen Hirs, şöyle devam etti:

"Son iki yıla göre şu anda ülkede sondaj yapma süresi yüzde 60 oranında azaldı ve sondaj uzunluğu da 3 katına çıktı. ABD'de Permian havzası gibi verimli petrol sahalarında finansman ve operasyon verimliliği sayesinde ikinci kaya petrolü devrimi gerçekleşti. Permian havzasında uygulanan teknikler hızla ülkenin diğer sahalarında da kullanılmaya başlandı. ABD'de varil başına üretim maliyeti yaklaşık 65 dolardan 45 dolara kadar düştü. Küresel petrol piyasasında tutunmayı başaran ABD'li şirketler eskisine göre daha rekabetçi bir konumda bulunuyor."

Hirs, Suudi Arabistan ve Rusya'nın Kasım 2016'da petrol üretim miktarlarını sınırlama anlaşması yaparak petrol fiyatlarını yukarı çekmesinin ABD'ye yaradığına işaret ederek, "ABD'nin ham petrol üretiminde artan verimlilikle maliyeti düşürmesi, ülkenin kaya petrolü üreticilerini küresel piyasada ayakta tuttu." diye konuştu.

- Petrolde fiyat savaşı

ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) verilerine göre, ABD'nin günlük ortalama ham petrol üretimi 2008'de 5 milyon varil seviyesindeyken kaya petrolü devrimi sayesinde 2015'te 9,4 milyon varile kadar tırmandı. Böylece ülkede petrol üretimi 7 yılda neredeyse iki kat arttı, ancak artan ham petrol üretimi, piyasada oluşan arz fazlası ve küresel petrol talebinin düşük olması 2014'ün ilk yarısından itibaren fiyatlarda düşüşe yol açtı ve fiyatlar yıl sonuna doğru 60 doların altına geriledi.

Suudi Arabistan liderliğindeki OPEC ülkeleri, Kasım 2014'te petrol üretim miktarlarını değiştirmeyerek fiyatların daha da düşmesine izin verdi ve varil başına ortalama 65 dolar gibi yüksek üretim maliyetine sahip olan ABD'li kaya petrolü üreticilerinin önemli bir kısmını piyasanın dışına itti.

Petrol fiyatları Ocak 2016'da 30 doların altına gerileyerek son 13 yılın en düşük seviyesini gördü. Bu gelişme üzerine ekonomileri önemli derecede petrol ve doğalgaz gelirlerine bağlı olan Suudi Arabistan ve Rusya, Kasım 2016'da petrol üretim miktarlarını sınırlama anlaşması yaparak fiyatları yukarı çekmeye başladı, fakat düşük fiyatlara uyum sağlayarak küresel petrol piyasasında ayakta kalmayı başaran ABD'li üreticiler, yükselişe geçen petrol fiyatlarından da destek alarak üretimlerini hızla artırdı.

Düşük fiyatlar nedeniyle ABD'nin günlük ortalama ham petrol üretimi Eylül 2016'da 8,5 milyon varile gerilese de Şubat 2017'de 9 milyon varilin üzerine çıktı. Son olarak ABD'de geçen hafta petrol üretimi ülke tarihinde 1970'ten bu yana ilk defa 10 milyon varilin üzerine çıktı ve Suudi Arabistan'ın ham petrol üretimini geride bıraktı.

EIA, ABD'nin günlük ham petrol üretiminin bu yıl 10,6 milyon varile yükseleceğini öngörüyor. Gelecek yıl ise üretimin 11,2 milyon varile ulaşacağı ve böylece ABD'nin dünyanın en büyük ham petrol üreticisi Rusya'yı geçeceği tahmin ediliyor.

AA